Sunday, September 12, 2010

အခန္း(၂) အနတၱဓမၼ

အခန္း(၂)
အနတၱဓမၼ
                  
ယခုေျပာေနသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ေနာက္ဆုံးပိုင္းတြင္ဆက္လက္
တင္ျပမည့္အနတၱဓမၼအပါအ၀င္၊ ဓမၼစၾကာသစၥာေလးပါး တရားေတာ္၏ ပဏမအခ်ိဳး
တရားဦးမွတ္ဖြယ္သေဘာပင္ျဖစ္၏။ မဟာသတိပ႒ာနသုတ္ကိုလည္း အဆိုပါ သစၥာ
ေလးပါးကို ေဖၚထုတ္ရာတြင္ မပါမျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အလားတူပင္တင္ျပထားပါသည္။
ပါဠိလို သစၥာ၊ ျမန္မာလိုအမွန္တရား၊ ထို႔ေၾကာင့္ ေလာကီအမုတိနယ္မွာရွိသည့္
ခႏၶာငါးပါး႐ုပ္နာမ္ တရားတို႔ကို ယထာဘူတ က်က်(၀ါ) အမွန္တရားကို အမွန္အတိုင္း၊
လကၡဏ၊ ရသ၊ ပဇစၥဳပ႒ာန္ ပဒ႒ာန္နည္းတို႔ျဖင့္ သေဗၺသခၤါရာ၊ အလံုးစံုေသာ ေတဘူမက
႐ုပ္နာမ္ ဓမၼသခၤါ တို႔သည္ အနိစၥာ၊ အျမဲမရိွျခင္းကို ေဖၚျပထားပါသည္။ 

ထိုနည္းတူစြာ သေဗၺသခၤါရာ၊ ဒုကၡာကိုလည္း။ ဒုကၡသစၥာပိုင္းတြင္ အက်ယ္တ၀င့္ ရွင္းျပထားပါသည္။
သေဗၺဓမၼာအနတၱာ အလံုးစံုေသာ သခၤါရာတို႔ႏွင့္ သခၤါရမဟုတ္ေသာ နိဗၺာန္အသခၤတဓါတ္
အပါအ၀င္ အနတၱ ဓမၼကိုေတာ့၊ တစ္သီးတစ္ျခား အနတၱ လကၡဏသုတ္တြင္ ေဟာေတာ္
မူထားပါသည္။ ဤအနတၱလကၡဏသုတ္သည္ တရားကိုယ္အားျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရား၏
တရားဦးဓမၼစၾကာသုတ္ အရိယာသစၥာေလးပါးတြင္ အကၽြမ္း၀င္ျပီးသား ျဖစ္ပါသည္။
၎ကို အနိစၥ၊ ဒုကၡတို႔ကဲ့သို႔ ဓမၼစၾကာတြင္ ထည့္မေဟာဘဲ၊ တစ္သီးတစ္ျခား သုတ္
တစ္ခုအေနျဖင့္ အနတၱလကၡဏ သုတ္ဟုဓမၼစၾကာကိုေဟာျပီး၍ ငါးရက္ေျမာက္ေသာ
ေန႔၌ ပဥၥ၀ဂီ္ၢငါးဦးစလံုး ေသာတာပန္တည္ျပီးမွ ေဟာေတာ္မူျခင္းမွာ၊ ၎အနတၱေဒသနာ
ေတာ္သည္ အလြန္သိမ္ေမြ႕ နက္နဲခက္ခဲ က်ယ္၀န္းေသာေၾကာင့္ (၀ါ) ေလာကဆိုသည့္
သခၤါရနယ္မွ ေက်ာ္လြန္၍ ေလာကုတၱရာ နိဗၺာန္ေခၚသည့္ အသခၤတနယ္အထိ
သက္ေရာက္ျခင္းေၾကာင့္ (၀ါ) ပုထုဇဥ္တို႔ နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ ခက္ခဲေသာ
ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဓမၼစၾကာေလးပါးအဖြင့္တြင္ အနတၱကို
ခ်န္လွပ္ထားပါက ျပည့္စံုလိမ့္မည္မထင္ပါ။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ ဘုရားရွင္မွလြဲ၍ လူ႔ေလာကတြင္
လည္းေကာင္း၊ အျခားေသာေလာကတြင္လည္းေကာင္း၊ သိပၸံပညာရွင္၊ အေတြးအေခၚရွင္
ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး ပါရဂူၾကီးမ်ားအပါအ၀င္ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ အနတၱ၀ါဒ
ကို ေဖၚထုတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိပါ။ စင္စစ္အားျဖင့္ အနတၱမပါလွ်င္ ဗုဒၶ၏တရားေတာ္သည္
အျခားျခားေသာ ဘာသာေရးအေတြးအေခၚ ဒႆနိကေဗဒ၊ စိတၱေဗဒ စသည္တို႔ႏွင့္
မ်ားစြာကြာျခားျခင္း ရွိလိမ့္မည္ မထင္ပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အေနာက္တုိင္း ပညာရွင္ၾကီးမ်ားက
ဘုရားရွင္၏ အနတၱ၀ါဒကို ဗုဒၶသာသနာ၏ အသက္၀ိဉာဏ္(The soul of Buddhism)
ကင္ပြန္းတပ္ၾကပါသည္။ ဤအယူအဆမ်ားကို ေအာက္ပါသေမၼာဟ၀ိေနာဒနီ အ႒ကထာက
ေထာက္ခံထားပါသည္ဟု ဆိုရပါမည္။
                             အနတၱလကၡဏံ ပညာပနဥၥ အညႆကႆစိ အ၀ိသေယာ၊
                သဗၺညဳ ဗုဒၶနေမ၀ ၀ိသေယာ၊ ဧ၀ေမတံ အနတၱလကၡဏံ အပါကဋံ၊
                တသၼာ သတၱာနံ၊ အနတၱလကၡဏံ ဒေႆေႏၲာ၊
                အနိေစၥန၀ါ ဒေႆတိ ဒုေကၡန၀ါ၊ အနိစၥ ဒုေကၡဟိ၀ါ။
                   အနတၱလကၡဏံ၊ အနတၱလကၡဏာကို။ ပညာပနဥၥ၊ ပညတ္ေဟာၾကားျခင္းကား
အညႆကႆစိ၊ တစ္ျခား တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာသူ၏။ အ၀ိသေယာ၊ အရာမဟုတ္။
သဗၺညဳ ခပ္သိမ္းေသာ တရားတို႔ကို သိေတာ္မူေသာ။ ဗုဒၶါနံေယ၀၊ ဘုရားရွင္တို႔၏
သာလွ်င္၊ ၀ိသေယာ၊ အရာေပတည္း။ ဧ၀ံ၊ ဤသို႔လွ်င္ ဧတံအနတၱလကၡဏံ၊ ဤ
အနတၱလကၡဏာသည္။ အပါကဋံ၊ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕လွ၏ (၀ါ) ခက္ခဲနက္နဲလွ၏ တသၼာ၊
ထို႔ေၾကာင့္။ သတၱာနံ သတၱ၀ါတို႔အား။ အနတၱလကၡဏံ၊ အနတၱလကၡဏာကို။
ဒေႆေႏၲာ၊ ေဟာၾကားေတာ္မူရာ၌ ဗုဒၶါ၊ ဘုရားရွင္တို႔သည္။ အနိေစၥန၀ါ၊ အနိစၥ
လကၡဏာျဖင့္လည္းေကာင္း။ ဒုေကၡန၀ါ၊ ဒုကၡလကၡဏာအားျဖင့္လည္းေကာင္း။ အနိစၥ
ဒုေကၡဟိ၀ါ၊ အနိစၥဒုကၡလကၡဏာတို႔အားျဖင့္ လည္းေကာင္း။ ဒေႆႏၲိ၊ ေဟာၾကား
ေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏။
                           
ဉာဏတိေလာကႏွင့္ အနတၱ
                  
ဤအနတၱဓမၼႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ကမၻာ႔သာသနာျပဳ ပါဠိပါရဂူပုဂိ္ၢဳလ္ေက်ာ္
တစ္ဦးျဖစ္သူ ဂ်ာမနီလူမ်ိဳး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ဘုန္းေတာ္ၾကီး အရွင္ဉာဏတိေလာက က
၎၏ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ ဗုဒၶ၀စန စာေစာင္တြင္ သံုးသပ္ထားပံု၏
အတိုအခ်ဳပ္ ျမန္မာဘာသာျပန္မွာ၊ အနတၱေဒသနာ၏ အဓိပၸါယ္အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွာ ဘ၀ဟူ
သမွ်အားလံုးတို႔သည္ ျမဲေသာသေဘာ (၀ါ) အတၱ (၀ါ) အျမဳေတမွဆိတ္၏။ တစ္နည္း၊
ျဖစ္သမွ်ပ်က္၏။ အျမဲမရွိ။ ဤသည္မွာ ဗုဒၶ၏ ပဓါနေဒသနာပင္ျဖစ္၏။ ဘာသာျခား
ဓမၼက်မ္းစာမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း အျခားေသာ ဒႆနိကေဗဒ က်မ္းစာမ်ားတြင္လည္းေကာင္း
ဤေဒသနာမ်ိဳး အယူအဆ သေဘာတရားမ်ိဳးကို မေတြ႕ႏိုင္ပါေခ်။ ဗုဒၶ၏တရားေတာ္ကို
တကယ္အျပည့္အစံု နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ႏွင့္ ၎လမ္းစဥ္၏ ပန္းတိုင္ကို တကယ္
အမွန္ေရာက္လုိပါက မလုပ္မျဖစ္သည့္ ကိစၥတစ္ခုသည္ကား ဆိုလွ်င္ ဆင္ျခင္တံုတရား
ႏွင့္ အသိအလိမၼာဉာဏ္ပညာ ဗဟုသုတတို႔သာမက တကယ့္အျဖစ္အပ်က္ ကိုယ္ေတြ႕
သင္ခန္းစာမ်ားကိုပါ၊ အျမဲတေစ ယထာဘူတက်က် သံုးသပ္ေ၀ဖန္၍ အနတၱဓမၼကို
ပိုင္ပိုင္ႏုိင္ႏိုင္ နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ပင္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ဤအနတၱေဒသနာ
သည္ကားဆုိလွ်င္ ခႏၶာေဒသနာစေသာ ပရမတၳသဘာ၀တို႔ကို (၀ါ) ခႏၶာ၊ အာယတန
ဓါတ္သစၥာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္အစရွိသည့္ အမွန္တရားတို႔ကို အမွန္အတုိင္းအႂကြင္းမရွိ
တိတိက်က် သံုးသပ္ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားရာမွ ေပၚထြက္လာေသာ ရလဒ္ၾကီးျဖစ္ပါေပသည္။
                             ၎၏ ဗုဒၶဓမၼအဘိဓါန္ေခၚ အဂၤလိပ္လိုထုတ္ေ၀သည့္ စာေစာင္တြင္လည္း
အရွင္ဉာဏတိေလာကသည္ အနတၱဓမၼကို ေ၀ဖန္သံုးသပ္ရွွင္းလင္းထားပါသည္။ ၎၏
ျမန္မာဘာသာျပန္အတိုခ်ဳပ္မွာ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါသည္။
                   ရွိေနဆဲ ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာ၏ အတြင္းဘက္၌လည္းေကာင္း၊ အျပင္ဘက္၌
လည္းေကာင္း အမွန္တကယ္အျမဲတည္တံ့ေနႏိုင္သည့္ ပုဂိ္ၢဳလ္သတၱ၀ါ အတၱသာရ၊
ငါ သူတစ္ပါး၊ အသက္လိပ္ျပာအမာခံ အႏွစ္သာရ ဘာတစ္ခုမွ် မရွိဆိုသည့္ အနတၱ
သဘာ၀ကို ေကာင္းေကာင္းနားမလည္ပါလွ်င္ ဗုဒၶ၏ အနက္အဓိပၸါယ္ကို အျပည့္အ၀
နားလည္ႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။ ဗုဒၶဘုရားရွင္သာလွ်င္ တသီးတျခားေဟာေတာ္မူခဲ့ေသာ
ဤအနတၱဓမၼ ကြယ္ေပ်ာက္လွ်င္ ဗုဒၶသာသနာသည္လည္း ကြယ္ေပ်ာက္မည္ျဖစ္၏။
အနတၱဓမၼ တည္ျမဲေနလွ်င္ ဗုဒၶသာသနာသည္လည္း တည္ျမဲေနမည္ျဖစ္ပါသည္။ အနတၱဓမၼမွ
အပ က်န္ရွိေသာဓမၼကၡႏၶာေပါင္း (၈၄၀၀၀) တို႔ကို အနည္းႏွင့္ အမ်ားဆိုသလို အျခား
ျခားေသာ ဘာသာ၀ါဒဓမၼက်မ္းဂန္မ်ား၊ ဒႆနိကေဗဒမ်ားတြင္ ေတြ႕ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
အနတၱဓမၼသည္ကား ဘုရားရွင္သာလွ်င္ မူပိုင္ေဟာေတာ္မူေသာ ေဒသနာျဖစ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶကို အနတၱ၀ါဒီဟု ေခၚေ၀ၚသမုတ္ၾကပါသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊
သေဗၺဓမၼာအနတၱာ၊ ရွိရွိသမွ် အလံုးစံုေသာ ႐ုပ္နာမ္တရား သခၤါရ ဓါတ္သဘာ၀
တို႔ႏွင့္တကြ၊ အသခၤတဓါတုနိဗၺာနဓါတ္ပါ အနတၱဆိုသည္ကို ယထာဘူတက်က်
ေဖါက္ထြင္း၍ မသိျမင္ပါက (၀ါ) စင္စစ္အားျဖင့္ အျခားဘာမွ်မဟုတ္၊ အဆက္မျပတ္
တရစပ္ ျဖစ္ကာပ်က္ကာေနသည့္ ႐ုပ္ဓါတ္နာမ္ဓါတ္ အစဥ္တို႔သာတည္းဟု ထိုးထြင္း၍
မသိျမင္ပါက(၀ါ) ၎ျဖစ္ပ်က္အစဥ္မွအပ အျခားပုဂိ္ၢဳလ္သတၱ၀ါ အတၱသာရ ငါ
သူတစ္ပါးအထည္ကိုယ္ ျဒပ္အမာခံ အႏွစ္သာရ၊ ဘာတစ္ခုမွ် မရွိဟု ပညာစကၡဳျဖင့္
မျမင္ပါက ထိုမျမင္ေသာသူသည္ ဗုဒၶ၀ါဒကို (၀ါ) ဗုဒၶ၏ အရိယာ သစၥာေလးပါး
အမွန္တရားကို နားလည္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ အၾကင္ ပုဂိ္ၢဳလ္သည္ ဒုကၡႏွင့္
ရင္ဆိုင္ရာ၌ မိမိ(၀ါ) ငါပင္ျဖစ္သည္ဟု သကၠာယျဖင့္ ထင္မွတ္၏။ ေကာင္းမႈကုသိုလ္
မေကာင္းမႈအကုသိုလ္တို႔ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရာ၌၊ ယင္းေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈ၊ ကုသိုလ္၊
အကုသိုလ္ကံတို႔ကို ျပဳလုပ္သူမွာ မိမိ(၀ါ) ငါပင္ျဖစ္၏။ ယင္းပါျပဳေသာကုသိုလ္၊
အကုသိုလ္ကံတို႔ႏွင့္ ေလွ်ာ္ညီစြာ ေကာင္းေသာ ဒုဂၢတိဘံုတို႔သို႔၊ မိမိ(၀ါ) ငါလားရမည္၊
နိဗၺာန္သို႔ ေရာက္လွ်င္လည္း မိမိ(၀ါ) ငါပင္ေရာက္မည္။ နိဗၺာန္သို႔ လားရာခရီးစဥ္
မဂၢင္ရွစ္ပါး လမ္းကိုလည္း၊ မိမိ(၀ါ) ငါပင္ေလွ်ာက္ရမည္ စသည္ျဖင့္စြဲယူ၏။
ဤသေဘာထားႏွင့္ပတ္သတ္၍၊ ၀ိသုဒၶိမဂ္အ႒ကထာက ဆိုသည္မွာ-
                                      ဒုကၡေမ၀ ဟိနေကာစိ ဒုကၡိေတာ၊
                        ကာရေကာန ကိယာသာ၀ ၀ိဇၨတိ။
                                အတၳိ နိဗၺဳတိ န နိဗၺဳေတာ ပုမာ၊
                        မဂၢပတၱိ ဂမေကာ န ၀ိဇၨတိ။
                             ဒုကၡေမ၀၊ ဒုကၡဆင္းရဲသည္သာလွ်င္။ အတၳိ၊ ရွိ၏။ ဒုကၡိေတာ၊ ေကာစိ
ဆင္းရဲဒုကၡ ခံသူတစ္စံုတစ္ေယာက္သည္။ နတၳိ၊ မရွိ။ ကိရိယာ၀၊ ကံအမႈ(ကုသိုလ္ကံ၊
အကုသိုလ္ကံ) ျပဳလုပ္ျခင္းသည္သာလွ်င္။ ၀ိဇၨတိ၊ ရွိ၏။ ကာရေကာ၊
ကံအမႈျပဳလုပ္သူသည္။ န၀ိဇၨတိ၊ မရွိ။ နိဗၺဳတိ၊ နိဗၺာန္သည္။ အတၳိ၊ ရွိ၏။ နိဗၺဳေတာပုမာ၊
နိဗၺာန္သို႔သြားေသာေယာက္်ားသည္။ နတၳိ၊ မရွိ။ မေဂၢါ၊ နိဗၺာန္သို႔သြားရာလမ္းေၾကာင္းသည္။
အတၳိ၊ ရွိ၏။ ဂါမေကာ၊ နိဗၺာန္သို႔သြားေသာေယာက္်ားသည္။ နတၳိ၊ မရွိ။
                             မည္သူမဆို အ၀ိဇၨာပစၥယာ - မသိမႈေၾကာင့္။ သခၤါရာ - ကံအမႈကိုျပဳလုပ္၏။အစရွိသည္႔ေၾကာင္းကိ်ဳးနိယာမ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္တရားကို၊ ယထာဘူတက်က် နားမလည္၍၊ သကၠာယဒိ႒ိ၊ အတၱငါစြဲ၊ ပုဂၢိဳလ္စြဲမျပဳတ္လွ်င္၊ ငါသိသည္၊ သူသိသည္ဟူ၍၎၊ ငါမသိဘူး၊သူမသိဘူးဟူ၍၎၊ ငါလုပ္သည္၊ ငါမလုပ္၊ ငါသူဘ၀သစ္သို႔လားသည္။ ငါသူကာမဂုဏ္ခံစားသည္။ ငါသူအလိုရွိသည္။
ငါသူစြဲလန္းသည္၊ စသည္ျဖင့္ထင္ျမင္၏။
(၀ိသုဒၶိမဂ္အ႒ကထာအခန္း - ၁၇။)
                              +++++++++++++++
                                                         

လယ္တီဆရာေတာ္ၾကီးႏွင့္ အနတၱ

                   ဤအနတၱဓမၼႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပ်ံလြန္ေတာ္မူျပီးျဖစ္ေသာ ကမၻာေက်ာ္ ဗုဒၶဘာသာ က်မ္းျပဳ လယ္တီဆရာေတာ္ၾကီး၏ ေ၀ဖန္ခ်က္မွာ မ်ားစြာမွတ္သားဖြယ္ေကာင္းေသာေၾကာင့္၊  ၎ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး
ေရးသားထားရစ္ေတာ္မူခဲ့ေသာ အနတၱနိသံသက်မ္းမွ  ေကာက္ႏႈတ္၍ ေအာက္တြင္တင္ျပလိုက္ပါသည္။
                   သတၱ၀ါ၏ စိတ္သႏၲာန္အတြင္းမွာ ငါရိွ၍ေနေသာ အကုသိုလ္ကံ အနႏၲတို႔၏
ဦးေခါင္းမူကား သကၠယဒိ႒ိေပတည္း။ သကၠာယဒိ႒ိ ရွိေနသမွ် ကာလပတ္လံုးထို
ကံေဟာင္းတို႔သည္၊ ၀င္း၀င္းေတာက္ ထက္သန္ၾကကုန္၏။
                   အၾကင္ပုဂိ္ၢဳလ္သည္ မိမိကိုထိျပဳ၍ေနေသာ ႐ုပ္နာမ္တရားတို႔၏ အနတၱ
အျဖစ္ကို ေကာင္းစြာ ထင္ျမင္၏။ ထိုပုဂိ္ၢဳလ္အား အတၱဒိ႒ိခ်ဳပ္ျငိမ္း၏။ မိမိ၏
ဦးေခါင္းျဖစ္ေသာ အတၱဒိ႒ိခ်ဳပ္ျငိမ္းသည္ႏွင့္တစ္ျပိဳင္နက္ တစ္ခ်က္တည္း အကုသိုလ္
ကံေဟာင္း အနတၱတို႔သည္လည္း အကုန္ကြယ္ေပ်ာက္ ခ်ဳပ္ျငိမ္းၾကေလကုန္၏။
                   အနတၱလကၡဏာ ေကာင္းစြာထင္ျမင္၍ သကၠာယဒိ႒ိအတၱခ်ဳပ္ျငိမ္းျပီးေသာ
သူသည္၊ တစ္ထုိင္အတြင္းမွာ ျဖစ္ေသာ ႐ုပ္တရား၊ နာမ္တရားတို႔ကိုပင္ ဉာဏ္၌ အပိုင္းပိုင္း
ေတြ႕ထင္ျမင္၏။ အျပတ္သတ္ ေတြ႕ထင္ျမင္၏၊ သတၱ၀ါ အထည္ကိုယ္ အမာခံ၊
အႏွစ္သာရအေနျဖင့္ အလွ်ဥ္တန္း၍ေနေသာ ႐ုပ္နာမ္ဟူ၍ တစ္စံုတစ္ခုမွ် မရွိဟု
ထင္ျမင္၏။ ယခု ရွိေနဆဲျဖစ္ေသာ ႐ုပ္နာမ္ တရားစုသည္ပင္လွ်င္ ပုဂိ္ၢဳလ္၏ အတၱသာရ
မဟုတ္၊ ပုဂိ္ၢဳလ္ အသက္ရွည္သမွ် အသက္ရွည္၍၊ တည္ေနႏိုင္ေသာ အႏွစ္သာရမ်ိဳး
မဟုတ္၊ ပုဂိ္ၢဳလ္ငုတ္တုတ္ရွိေနဆဲမွာပင္ ျဖဳတ္ျဖဳတ္ ျဖဳတ္ျဖဳတ္ ခဏမဆဲခ်ဳပ္ေပ်ာက္
ပ်က္ဆံုး၍ ေနေသာတရားစုသာ အမွန္ျဖစ္ပါ၏။ ေရွးေရွး ကာလတို႔၌ ခ်ဳပ္ပ်က္ကြယ္ဆံုး
ေလျပီးေသာ ႐ုပ္တရား၊ နာမ္တရား တို႔သည္ အဘယ္မွာ ဤပုဂိ္ၢဳလ္အထည္ကိုယ္၊
အမာခံ အတၱသာရ ဟုတ္ပါေခ်အံ့နည္း ဟုထင္ျမင္၏။ ေရွးေရွး၌ ျပဳအပ္ေသာ အကုသိုလ္
ေဟာင္းတို႔သည္ အဘယ္မွာ ပုဂၢိဳလ္ဟုတ္ႏိုင္အံ့နည္း၊ သတၱ၀ါဟုတ္ႏုိင္အံ့နည္း၊
ငါဟုတ္ႏိုင္အံ့နည္း၊ ငါ၏အတၱဟုတ္ႏုိင္အံ့နည္း။ ပုဂိ္ၢဳလ္ဟူ၍မရွိကလည္း အဘယ္မွာ
ငါ၏ကံဟူ၍ မရွိေတာ့အံ့နည္း ဟူ၍ ထင္ျမင္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အကုသိုလ္ကံတို႔သည္
သကၠာယ အတၱဒိ႒ိ ခ်ဳပ္ျငိမ္းရာ အကုန္ျငိမ္းၾကကုန္ေလ၏။
                   အနတၱဓမၼႏွင့္ပတ္္သက္၍လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏အျခားမွတ္သားဖြယ္
ေကာင္းေသာ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခ်က္အခ်ိဳ႕ကို လယ္တီဒီပနီေပါင္းခ်ဳပ္မွေကာက္ႏႈတ္၍
ေအာက္တြင္ေဖၚျပထားပါသည္။
                   အနတၱကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ သိထားဖို႔ရန္ အေရးၾကီးဆံုးျဖစ္၏။ အနတၱပိုင္ႏုိင္မွ
အတၱဒိ႒ိကိုပယ္သတ္ႏိုင္မည္။ အနတၱကိုပိုင္ႏိုင္ရန္မွာလည္း၊ အနိစၥ၀ိပႆနာဉာဏ္သည္
လိုရင္းျဖစ္၏။ အနိစၥ၀ိပႆနာဉာဏ္ပိုင္ႏိုင္လွ်င္ အနတၱ၀ိပႆနာဉာဏ္ ပိုင္ႏိုင္လြယ္
ေတာ့၏။
                   အနိစၥ၀ိပႆနာဉာဏ္ ပိုင္ႏိုင္လွ်င္ အနတၱ၀ိပႆနာဉာဏ္ ပိုင္ႏိုင္ျခင္းကိစၥျပီးသည္ ဟူရာ၌ သာဓကပါဠိေတာ္သည္ကား-
                             အနိစၥာညိေနာ ေမဃိယ အနတၱာ သညာ သ႑ာတိ၊
                အနတၱာသညိေနာ အသႎ္ၼာေနာ သမုဂၣါတံ ပါပုုဏာတိ၊
                ဒိေ႒၀ ဓေမၼ နိဗၺာနံ။
                   ေမဃိယ၊ ေမဃိယ ရဟန္း။ အနိစၥသညိေနာ၊ အနိစၥသညာ ပိုင္ႏိုင္သူအား။
အနတၱသညာ၊ အနတၱသညာသည္။ သ႑ာတိ အလိုလိုတည္လာ၏။ အနတၱသညိေနာ၊
အနတၱသညာ ပိုင္ႏိုင္ေသာသူအား။ အသႎ္ၼမာေနာ၊ ခႏၶာငါးပါး ႐ုပ္နာမ္တရားတို႔ကို
ငါ ငါဟူ၍ အထင္ၾကီးျခင္းသည္။ သမုဂၣါတံ၊ ပ်က္စီးျခင္းသို႔။ ပါပုဏာတိ၊ ေရာက္၏။
ဒိေ႒၀ဓေမၼ၊ ယခုမ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ပင္လွ်င္၊ နိဗၺာနံ၊ ဒုကၡခပ္သိမ္း အကုန္ျငိမ္းျခင္း
လိုရာနိဗၺာန္သို႔ ပါပုဏာတိ၊ ေရာက္ေတာ့၏။
                   အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ ဆိုသည့္ ၀ိပႆနာဉာဏ္သံုးပါးသည္ အႏုေဗာဓ
ဉာဏ္မည္၏။ ေလာကုတၱရာမဂ္ေလးပါးသည္ ပဋိေ၀ဓဉာဏ္မည္၏။
                   လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးသည္၊ ၎၏ ၀ိပႆနာဒီပနိပရိညာကထာတြင္
ေဟာေတာ္မူသည္မွာ-
                   အနိစၥပရိညာ ဆိုသည္ကား မရဏတရား၌ ဉာဏ္အျမင္ပိုင္ႏိုင္ျခင္းတည္း။
ဤစကား၌ မရဏတရားသည္၊ သမၼဳတၳ မရဏ၊ ပရမတၳမရဏ ဟူ၍ ႏွစ္ပါးရွိ၏။
ထိုႏွစ္ပါးတို႔တြင္ သမၼဳတၳမရဏဆိုသည္ကား သမၼဳတိသစၥာဘက္၌ ပုဂိ္ၢဳလ္သတၱ၀ါတို႔
တစ္သက္တြင္ တစ္ခါေသျမဲ ဓမၼတာဟူ၍ ဆိုၾကေသာ မရဏတရားသည္ သမၼဳတိ
မရဏမည္၏။ ႐ုပ္ဓါတ္ နာမ္ဓါတ္တို႔၏ တစ္ေန႔ တစ္ရက္ အတြင္းမွာပင္တစ္ၾကိမ္
ေပါင္း အရာေထာင္ေသာင္းမက ခ်ဳပ္ေပ်ာက္ေသဆံုးျခင္းသည္၊ ပရမတၳ မရဏမည္၏။
ထိုႏွစ္ပါးတို႔တြင္ သမၼဳတၳမရဏသည္  အနိစၥလကၡဏာ အစစ္မဟုတ္။ အနိစၥ
ပရိညာ၏ အရာမဟုတ္။ အႏုႆတိ-၁၀-ပါးတြင္ မရဏာႏုႆတိ အရာမွ်သာျဖစ္၏။
႐ုပ္ဓါတ္ နာမ္ဓါတ္တို႔၏ ေသျခင္း ခ်ဳပ္ေပ်ာက္ပ်က္ဆံုးျခင္း ဟူေသာပရမတၳမရဏ
သာလွ်င္ အနိစၥလကၡဏာ အစစ္ျဖစ္၏။ အနိစၥပရိညာ အခ်က္ျဖစ္၏။    
                   ဤေနရာတြင္ သတိထားဖို႔က အနိစၥေရာက္သြားသည္ကိုပင္ မရဏေသသည္ဟု ေခၚရပါသည္။
                   လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး အမိန္႔ရွိသည့္အတိုင္း အမိ၀မ္းတြင္းမွ ေမြးျပီး
ေနာက္ သခ်ႋဳင္းသို႔ ပို႔လိုက္ရသည့္ေသျခင္းကို သမုတိမရဏလို႔ေခၚပါသည္။ ယင္း
အေသမ်ိဳးကိုေတာ့ လူတိုင္းသိၾကပါသည္။
                   အမူအရာတစ္ခုမွ အမူအရာတစ္ခုအတြင္း ေျပာင္းလဲခ်ဳပ္ေပ်ာက္ျခင္း၊ ဣရိယာ
ပုဒ္တစ္ခုမွ ဣရိယာပုဒ္တစ္ခုအတြင္း ေျပာင္းလြဲခ်ဳပ္ေပ်ာက္ အနိစၥေရာက္သြားျခင္းကို
သႏၲတိမရဏ သို႔မဟုတ္ ပရမတၳမရဏလို႔ ေခၚပါသည္။ ယင္း မရဏကို လယ္တီ
ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးက အနိစၥလကၡအစစ္၊ အနိစၥပရိညာအခ်က္ဟု မိန္႔ေတာ္မူပါသည္။
ဥဒယဗၺယ ဉာဏ္မ်က္စိျဖင့္ သိျမင္ႏိုင္ပါသည္။ လူသာမန္တို႔ေတာ့ မသိႏိုင္၊မျမင္ႏိုင္ ၾကပါ။
                   ဥပါဒိဌိ၊ ဘင္ဆိုသည္မွာ စိတၱကၡဏတစ္ခ်က္မွာ (၀ါ) မ်က္စိတစ္မွိတ္
လွ်ပ္တစ္ျပက္ အတြင္းမွာ ႐ုပ္ကုေဋငါးေသာင္း၊ စိတ္ကုေဋတစ္သိန္း ခ်ဳပ္ေပ်ာက္သည္
ဆိုေသာ ခဏိကမရဏ အေသမ်ိဳးကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ဖို႔ မဟုတ္ပါ။ မ်ားျပားပံုကို
သိဖို႔ရန္သာ ျဖစ္ပါသည္။
                   ေတာဋိသတ၊ သဟႆသခ်ၤာတိ ဣဒံန ဂဏန ဂဏန ပရေစၦဒ ဒႆနံ   
                   ဗဟုဘာ၀ ဒႆန ေမ၀ံ ပေနတံ၊ ဒ႒ဗၺံ
မူလဋီကာ၌ ဖြင့္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
                   အခ်ိဳ႕ေသာ ပုဂိ္ၢဳလ္ၾကီးေတြကား ၀ိပႆနိအလုပ္ဆိုသည္မွာ စိတ္ကုေဋ
တစ္သိန္း ကုန္ဆံုးခ်ဳပ္ေပ်ာက္ အနိစၥေရာက္သြားပံုကို သံုးသပ္ဆင္ျခင္ႏိုင္မွ ျဖစ္မည္။
လြယ္သည္မဟုတ္ ေျပာဆိုတတ္ၾကပါသည္။ ဤကိစၥမ်ိဳးကို ေျဖရွင္းရန္ သံယုတ္
အဌကထာၾကီးက ဆိုထားသည္မွာ-
                   ႐ူပါဓမၼာနံ အာယုပရိမာဏံ သခၤါတႆခဏႆ ၀ေသန သမၼသနံ၊
                   ႐ူပါနာမ သဗၺညဳ ဗုဒၶါန ေမ၀ ၀ိသေယာ န သာ၀ကာနံ။
                   ႐ူပါ႐ူပဓမၼာနံ၊ ႐ုပ္နာမ္တို႔၏။ အာယုပရိမာဏံ၊ အသက္အတိုင္းအရွည္
သခၤါတႆ၊ ဥပါဒ္၊ ဌီဘင္အား၊ ခဏႆ ၀ေသန၊ ခဏ၏ အစြမ္းျဖင့္။ သမၼသနံနာမ၊
သံုးသပ္ဆင္ျခင္မႈသည္။ သဗၺညဳဗုဒၶါနံ၊ အလံုးစံုေသာတရားအေပါင္းကို သိေတာ္မူေသာ
ဘုရားရွင္တို႔၏။ ၀ိသေယာေယ၀၊ အရာသာလွ်င္၊ သိရာျဖစ္ရာသည္။ သာ၀ကာနံ၊
သာ၀ကတို႔၏။ ၀ိသေယာ၊ အရာမဟုတ္ဟု အလြန္ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ဖြင့္ဆိုထား
ပါသည္။
                   ထို႔ေၾကာင့္ ေယာဂီတို႔အတြက္ သႏၲတိမရဏေခၚ အနိစၥလကၡဏာ ပရမတၳမရဏ ကိုသာ ျမင္ေအာင္ထင္ေအာင္ ႐ႈဖို႔လိုေၾကာင္း မွတ္သားဖို႔လိုပါသည္။
                   ဒုကၡပရိညာဆိုသည္မွာကား ဒုကၡသေဘာ၌ ဉာဏ္အျမင္ပိုင္ႏိုင္ျခင္းတည္း။
ဒုကၡသည္ (၁) ေ၀ဒယိတဒုကၡ (၂) ဘယ႒ဒုကၡဟူ၍ ႏွစ္ပါးရွိ၏။ ေ၀ဒယိတဒုကၡ
ဆိုသည္ကား၊ ကာယိကဒုကၡ ေစသိကဒုကၡတို႔ကို ဆိုသတည္း။
                   ဘယ႒ဒုကၡဆိုသည္ကား၊ ဘယဉာဏ္၊ အာဒိန၀ဉာဏ္တို႔၏ အရာျဖစ္ေသာ
ဒုကၡမ်ိိဳးတို႔ကို ဆိုသတည္း။ ဘယဉာဏ္၊ အာဒိန၀ဉာဏ္တို႔၏ အရာဆိုသည္ကား ဇာတိ၊
ဒုကၡ၊ ဇရာဒုကၡ၊ မရဏဒုကၡ၊ သခၤါရဒုကၡ၊ ၀ိပရိဏာမဒုကၡတို႔ေပတည္း။ (၀ါ) အနိစၥ၊
ဒုကၡ၊ အနတၱ ဟူေသာ ဒုကၡသစၥာ၀ိပႆနာတရားတို႔သာတည္း။
                   အနတၱ ဉာဏ္အျမင္ဆိုသည္ကား ပရမတၳသစၥာမ်ိဳးျဖစ္ေသာ ႐ုပ္တရား
နာမ္တရားမ်ားသည္ သမုတိသစၥာမ်ိဳးျဖစ္ေသာ ပုဂိ္ၢဳလ္၏ အတၱမဟုတ္ ဇီ၀မဟုတ္
သတၱ၀ါ၏ အတၱမဟုတ္ ဇီ၀မဟုတ္၊ ပုဂိ္ၢဳလ္သတၱ၀ါသည္လည္း ႐ုပ္တရား နာမ္တရား
မ်ား၏ အတၱမဟုတ္ ဇီ၀မဟုတ္၊ ႐ုပ္တရား နာမ္တရားမွလည္းေကာင္း၊ ပုဂိ္ၢဳလ္သတၱ၀ါမွ
လည္းေကာင္း အလြတ္တသီးတျခားျဖစ္၍ ခ်ဳပ္သည္ေပ်ာက္သည္ဟူ၍ မရွိဘဲ တစ္ဘ၀မွ
တစ္ဘ၀သို႔ ကံပစ္ခ်ရာ ေျပာင္းသြား၍ေနေသာ အတၱဟူ၍လည္းမရွိ ဇီ၀ဟူ၍လည္းမရွိ
ဟုျမင္ႏိုင္သိႏိုင္ဉာဏ္သည္ အနတၱဉာဏ္မည္၏။ ထိုအနတၱဉာဏ္ ပိုင္ႏိုင္ျခင္းသည္
အနတၱ ပရိညာမည္၏။
                   လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးက ၎၏ နိယာမဒီပနီတြင္ ေ၀ါဟာရ ႏွစ္မ်ိဳး
ဆိုသည္ကား သုတၱန္ေ၀ါဟာရတစ္မ်ိဳး။ အဘိဓမၼာေ၀ါဟာရတစ္မ်ိဳး။ ပုဂိ္ၢဳလ္ သတၱ၀ါ၊
လူ နတ္ ျဗဟၼာ ေယာက်္ား မိန္းမ ငါ သူတစ္ပါး အႏွစ္သာရ အထည္ကိုယ္ အစ
ရွိေသာ ေ၀ါဟာရမ်ိဳးသည္ သုတၱန္ေ၀ါဟာရမည္ သမၼဳတိသစၥာ၏ ဆိုင္ရာေပတည္း။
နာမ္၊ ႐ုပ္၊ ဖႆ၊ ေ၀ဒနာ၊ ပထ၀ီ၊ ေတေဇာ၊  အာေပါ၊ ၀ါေယာ အစရွိေသာ ေ၀ါဟာရ
မ်ိဳးသည္ အဘိဓမၼာေ၀ါဟာရမ်ိဳးမည္၏။ ပရမတၳသစၥာဆိုင္ရာေပတည္း။
အနတၱေပါက္သတၱ၀ါသည္ တစ္ဘ၀မွတစ္ဘ၀သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနပါသေလာ၊ ေမးခဲ့ေသာ္
ေမးေသာသူသည္ ဉာဏ္ပညာနည္းသူျဖစ္အံ့။ သမၼဳတိသစၥာမ်ိဳးျဖင့္ ေျဖဆိုရာ၏။
ေျဖပံုကား ေျပာင္းေရႊ႕ပါ၏။ ကုသိုလ္တရားကို အားထုတ္ေသာသူသည္၊ ေသသည္မွ
ေနာက္၌ သုဂတိဘ၀သို႔ေရာက္ရသည္ဟူ၍ ေျဖဆိုရာ၏။ ဉာဏ္ပညာ
ထက္သန္ေသာသူျဖစ္ပါက အရာဌာနသို႔လိုက္၍ သမၼဳတိသစၥာနည္းမ်ိဳးျဖင့္ေသာ္
လည္းေကာင္း ေျဖဆိုရာ၏။ ပရမတၳသစၥာနည္းမ်ိဳးႏွင့္လည္းေကာင္း ေျဖဆိုရာ၏။
ပရမတၳသစၥာနည္းမ်ိဳးႏွင့္ ေျဖပံုကား သတၱ၀ါဟူ၍မရွိ၊ မရွိေသာသတၱ၀ါကို အရွိလုပ္၍
ေျပာင္းေရႊ႕သည္ မေျပာင္းေရႊ႕သည္ဟု ေျပာခြင့္မရွိ။ ႐ုပ္နာမ္တရား ႏွစ္ပါးသာရွိ၏။
ထိုႏွစ္ပါးသည္လည္း ယခုမ်က္ေမွာက္ ဘ၀မွာပင္ တစ္ဌာနမွ တစ္ဌာနသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္း
မရွိၾက၊ ျဖစ္ရာဌာန၌ပင္လွ်င္၊ ခ်ဳပ္ဆံုးၾက၏။ ဘယ္မွာဘ၀တစ္ပါးသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ႏိုင္မည္
နည္း။ ဤဘ၀၌ ျဖစ္ပြားၾကေသာ ကုသိုလ္ကံ အကုသိုလ္ကံေၾကာင့္ စုတိ၏အျခား အျခားမဲ့၌
ဘ၀တစ္ပါးမွာ ႐ုပ္အသစ္နာမ္အသစ္ ျဖစ္ေပၚလာေလ၏။ ဤသို႔ျဖစ္ေပၚရသည္ကိုပင္ ေလာက
ေ၀ါဟာရအားျဖင့္ သတၱ၀ါသည္ တစ္ဘ၀မွ တစ္ဘ၀သို႔ ေျပာင္းသည္ဟုေခၚၾကရ၏။
                      
ေတာင္ေလးလံုးဆရာေတာ္ႏွင့္အနတၱ
                  
ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ စတုဂီရိ႐ႈဖြယ္က်မ္းၾကီးတြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူျပီးေသာ နာမည္
ေက်ာ္ ေတာင္ေလးလံုးဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ ၾသ၀ါဒအက်ဥ္းခ်ဳပ္မွာ ေအာက္ပါအတုိင္း
ျဖစ္ပါသည္။
                   သာသနာေန၀န္းေတာက္ပထြန္းစဥ္ကာလတြင္ အနတၱကိုမသိလိုက္ မထင္လိုက္
မျမင္လိုက္ရေခ်ေသာ္ သာသနာေနမင္း၀င္၍ အေမွာင္အတိျဖစ္ေသာအခါ ဆိုစရာမရွိျပီ။
                   သူကရ သူကရီ စသည္တို႔ကဲ့သို႔ ဘာသာဓေလ့အားျဖင့္ အထီးအမ သိကာမွ်
သုနခ သုနခါစသည္တုိ႔ကဲ့သို႔ ၀မ္း၀႐ံုရွာစားတတ္ကာမွ် မႏုႆတၱ ဒုလႅဘကိုရျပီဟု
၀မ္းေျမာက္ထိုက္သည္ မဟုတ္ေခ်။
                   တစ္ေန႔သံုးၾကိမ္ ေရႊေက်ာင္းၾကီးတစ္ရာ၊ ေငြေက်ာင္းၾကီးတစ္ရာ၊ ေဆာက္လုပ္လွဴရသည္
ထက္ အနိစၥတရား ဒုကၡတရား အနတၱတရား ဤသံုးပါးအနက္ တစ္ပါးပါးကို တစ္ခဏမွ်
ပညာဉာဏ္ျဖင့္႐ႈ၍ ပညာဉာဏ္ျပ႒ာန္းေသာ ကုသိုလ္စိတ္ျဖင့္ ျငီးေငြ႕ရျခင္းသည္
အဆတစ္ရာမက အဆတစ္ေထာင္မက္ ၾကီးမားလွေသာ ကုသိုလ္ျဖစ္သည္။
                   အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱကို ဆရာမျပ နည္းမရေသာေၾကာင့္ ပုဂိ္ၢဳလ္သတၱ၀ါ
ေယာက်္ား၊ မိန္းမစသည္ျဖင့္ မုခ်အမွန္ဟူ၍ အတၱ၀ါဒ ဒိ႒ိျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ဗာလ ေအာက္
အလြန္နိမ့္ညံ့ေသာ ဗာလုတၱကဒိ႒ိျဖစ္၏။ ဇာတ္ကလြဲသည္္ ႏြား၊ ကၽြဲႏွင့္ အတူတူ
ပင္ျဖစ္၏။
                   ဤတရားကား အနိစၥျဖစ္သည္ ဤသို႔ေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္ အနိစၥျဖစ္သည္၊
ဤတရားကား ဒုကၡျဖစ္သည္၊ ဤသို႔ေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္ ဒုကၡျဖစ္သည္၊ ဤတရားကား
အနတၱျဖစ္သည္၊ ဤသို႔ေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္ အနတၱျဖစ္သည္ဟု ပညာစကၡဳျဖင့္ အထပ္ထပ္
႐ႈ၍ မႏွစ္သက္ မစံုမက္ျငီးေငြ႕စက္ဆုတ္ျခင္းသည္ နိဗၺႏၵ ဉာဏ္မည္၏။    ။
                   ဤနိဗၺႏၵပညာျပ႒ာန္းေသာ ေကာင္းမႈသာလွ်င္ မဂၢဖလအာသႏၷတရ မဂ္ဖိုလ္ႏွင့္
နီးစပ္လွေသာေၾကာင့္ မဟာကုသိုလ္မည္၏။
                   ေန႔တုိင္းေန႔တိုင္း ေရႊအတိျပီးေသာ ေစတီရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ တည္ထား
ေသာေကာင္းမႈျပဳသည္ထက္ အဆတစ္ရာ အဆတစ္ေထာင္မက ၾကီးမားျမတ္လွေသာ နိဗၺႏၵ
ဉာဏ္ ျပ႒ာန္းေသာေကာင္းမႈကို ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ သူ႔ထက္ငါအားထုတ္ၾကသည္
ရွိေသာ္ အစိေႏၲယ် ျမတ္စြာဘုရားအား ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးဖြယ္ေသာ ဓမၼပူဇာျဖင့္ သူ႔ထက္ငါ
ပူေဇာ္ရသည္လည္း မည္၏။ (ခႏၶာငါးပါး၊ အနိစၥတရား၊ ဒုကၡတရား၊ အနတၱတရား၊
အသုဘတရားကို နိစၥ၊ သုခ၊ အတၱ၊ သုဘဟု ထင္မွတ္ယူစြဲယူက်င့္ေသာလူွ လူပင္
စင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္ေသာ္လည္း မဟာဗာလုမၼတၱကမိစၦာဒိဌိ အစစ္ျဖစ္ေလသည္။
                   အၾကင္သူသည္ ေလာကီစည္းစိမ္၊ ေလာကီခ်မ္းသာမႈကိုသာ ေတာင့္တ၍
လြန္ကဲစြာပင္ ဒါနသီလကိုအားထုတ္၏။ လံု႔လျပဳ၏။ ထိုသူသည္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ပင္
သံသရာ၀ဋ္ဒုကၡ၌ ေရာင္းစား ေပါင္ႏွံေသာသူမည္၏။
                   လူ႔ဘံု၊ နတ္ဘံု၊ ျဗဟၼာ႔ဘံု သံုးပါးကို ေႏွာင္အိမ္ကဲ့သို႔ ပညာစကၡဳျဖင့္ ႐ႈအပ္သည္
ဟူ၍ ေဟာေတာ္မူအပ္ေသာ ေဒသနာေတာ္ကို လြန္ဆန္ေက်ာ္နင္း၍ ထိုထိုဘ၀
၀ဋ္ဒုကၡကို ရလိုပါ၏ဟု တဏွာျဖင့္ေတာင့္တ၍ ေရႊကုန္ေငြကုန္ခံကာ မဟာဒါနကို
ျပဳေသာသူ၏ ႐ွံဳးျခင္းထက္ ႐ွံဳးႏိုင္မည့္သူကို တရားေတာ္၌  ရွာမရျပီျဖစ္ေသာ
ေၾကာင့္ ထိုဥမၼတၱတကို မဟာဗာလုမၼတၱကဟုေခၚဆိုထိုက္၏။
                   ပဥၥကၡႏၶာ အနိစၥာ၊ ပဥၥကၡႏၶာဒုကၡာ စသည္ျဖင့္ တစ္ၾကိမ္တစ္ခါမွ်ဤကဲ့သို႔ေသာ
ကုသိုလ္စိတ္ကို ျဖစ္ေစရျခင္းသည္ပကတိ ေရႊစင္အတိျပီးေသာေက်ာင္းၾကီးမ်ိဳး အေဆာင္
ေဆာင္ ေဆာက္လုပ္လွဴရေသာ ကုသိုလ္လည္းမတူမမွ်ႏိုင္၊ ေရႊတံုး ေငြတံုး၊ပတၱျမားတံုး
ျဖင့္ျပီးေသာ ေစတီၾကီးကို တည္ထားျပဳစုရေသာ ေကာင္းမႈအကုသိုလ္စိတ္လည္း
မတူမမွ်ႏိုင္၊ ပေဒသာပင္ၾကီးကို ေျမျပင္အျပည့္စိုက္၍ တစ္သက္ပတ္လံုး အလွဴၾကီး
ေပးရေသာ္လည္း၊ မတူမွ်ႏိုင္။
                   အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱကို သေဘာမိမိ မသိျမင္ႏိုင္လွ်င္ မိစၦာဒိ႒ိ၊
                   အနိစၥ၊ဒုကၡ၊ အနတၱကို သေဘာမိမိသိျမင္ႏိုင္လွ်င္ သမၼာဒိ႒ိ။
                   အစိေႏၲယ်ဘုရားရွင္သည္ ပစၥည္းအာမိသျဖင့္ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ျခင္းကို
ႏွစ္သက္အားရေတာ္မမူ၊ ေကာင္းခ်ီးေပးေတာ္မမူ၊ မဂ္ေလးတန္၊ ဖိုလ္ေလးတန္၊
နိဗၺာန္ႏွင့္ ေလ်ာ္ေသာအက်င့္ကိုက်င့္၍ ထိုအက်င့္ျဖင့္ပူေဇာ္ျခင္းကိုသာ ႏွစ္သက္အားရ၀မ္း
ေျမာက္ေတာ္မူသည္၊ ေကာင္းခ်ီးေပးေတာ္မူသည္။
                   သူေ႒း သူႂကြယ္၊ မင္း၊ မိဘုရား၏အျဖစ္ကိုရလြယ္၏၊ ကလ်ာဏပုထုဇဥ္
အျဖစ္ကို ရခဲ၏။ နတ္သမီး၊ နတ္သား၊ သိၾကား၊ ျဗဟၼာၾကီး အျဖစ္ကိုရလြယ္၏။
ကလ်ာဏ ပုထုဇဥ္အျဖစ္ကို အလြန္တရာ ရခဲ၏။ ပရမတၳေဒသနာေတာ္အားျဖင့္ ဘုရား
ဟူသည္လည္း၊ သံဃာဟူသည္လည္းေကာင္း တရားပင္ျဖစ္၏။
     သံသရာ၀ဋ္ဒုကၡကိုပင္ သုခခ်မ္းသာဟုထင္မွတ္၍ သံသရာ ၀ဋ္ဒုကၡ၊
ဧကန္မွန္ေသာ လူ႔ဘံု၊  နတ္ဘံု၊  ျဗဟၼာ႔ဘံုသို႔ေရာက္လုိေသာဆႏၵျဖင့္ ၾကီးစြာေသာ
ေကာင္းမႈကို ျပဳပါမ်ားေသာ္လည္း ေမထုန္အျပား ခုနစ္ပါးတြင္ သတၱမေမထုန္ ဓမၼကို
ျပဳမွားျပစ္မွား၍ သံသရာ၌ ရွည္လ်ားစြာ ကမၻာအဆက္ဆက္ ယခုတိုင္တိုင္ နစ္ၾကကုန္၏။
                   အကုသိုလ္ကံ မဆိုလင့္ဦး၊ လူ႔ဘံု၊ နတ္ဘံု၊ ျဗဟၼာ႔ဘံု၌ ပဋိသေႏၶတစ္
ၾကိမ္မွ်ကို ေနေစတတ္ေသာ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ကံကိုပင္တည္း၊ ရန္သူကဲ့သို႔ေၾကာက္အပ္
သည္ဟု ေဟာေတာ္မူျပီ။  ထို႔ေၾကာင့္ ပဋိသေႏၶေနေစတတ္ေသာ ပါပဓမၼ၊ ေကာင္းမႈ
မေကာင္းမႈ ႏွစ္ခုစလံုးကိုပင္ ရန္သူထက္လြန္ကဲစြာ ပညာျဖင့္ေၾကာက္အပ္၏။
                   ဧကႏၲ မုခ်အားျဖင့္ လူနတ္ျဗဟၼာ သတၱ၀ါဟူ၍ မရ၊ မရွိဘဲလ်က္ လူနတ္ျဗဟၼာ
သတၱ၀ါဟူ၍ ဧကႏၲမုခ် ရွိ၏ဟု၊ ရ၏ဟူေသာ အယူ၀ါဒကို အတၱ၀ါဒ ဒိ႒ိဟု
ေခၚ၏။ သကၠာယဒိ႒ိဟုလည္း ေခၚ၏။ အတၱ၀ါဒဒိ႒ိ (၀ါ) သကၠာယဒိ႒ိ သည္ကား
သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕ ႏူးႏူးညံ့ညံ့ အႏၲရာယ္ၾကီးျဖစ္၏။ မဂ္ဉာဏ္ ဖိုလ္ဉာဏ္ နိဗၺာန္ကို
မရေအာင္ တားတတ္ဆီးတတ္ေသာ ဒိ႒ိၾကီးျဖစ္၏။
                   ဘံုသံုးပါးကို ေႏွာင္အိမ္ကဲ့သို႔ မွတ္ေစျခင္းငွာ ဘေယာဘေ၀ အႏၵဳဃရံ၀ိယဒ႒ဗၺံ အစရွိသည္ျဖင့္ ေဟာေတာ္မူသည္ကို ပမာဏက်ဴးလြန္ေက်ာ္နင္း၍၊ လူ႔ဘံုနတ္ဘံုသို႔
အၾကိမ္ၾကိမ္ အေခါက္ေခါက္ ေရာက္မည့္အေၾကာင္း ျဖစ္ေသာ ေကာင္းမႈကိုျပဳေသာ
က်င့္ေသာသူ၊ လူ႔ဘံုနတ္ဘံုသိုပ အၾကိမ္ၾကိမ္ အေခါက္ေခါက္ ေရာက္မည့္အေၾကာင္း
ျဖစ္ေသာ ေကာင္းမႈကို ျပဳၾကကုန္ ဆုေတာင္းၾကကုန္ဟု တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ေျပာေဟာ
ျပသကုန္ေသာသူတုိ႔သည္ ဘုရားသခင္၏ အမိန္႔ေတာ္ကို က်ဴးလြန္ေက်ာ္နင္း၍ အတင္း
အရြဲ႕တရားျပဳသည္ မည္၏။
                   စိတ္ေစတသိက္႐ုပ္ဟူေသာ အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱ ခႏၶာ သံသရာကို ပုဂၢလ
သတၱ ဣတၳိ ပုရိသ ငါသူတစ္ပါးဟု စြဲမွတ္လွ်င္ မိစၧာဒိ႒ိ ျဖစ္သည္။ မိစၧာဒိ႒ိသည္
ဥမၼတၱက သဒီသံ သူ႐ူးႏွင့္ အတူတူျဖစ္၏။ တစ္ၾကိမ္တစ္ခါမွ်ပင္ ထက္သန္လွစြာေသာ
စိတ္ေစတနာျဖင့္ ႐ူပံ အနိစၥံ ႐ူပံအနိစၥံ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ႐ူပံဒုကၡံ ႐ူပံဒုကၡံဟူ၍
လည္းေကာင္း၊ ႐ူပံအနတၱာ ႐ူပံအနတၱာဟူ၍လည္းေကာင္း ႐ႈမွတ္ေသာသူသည္ ေရႊျဖင့္
ျပီးေသာ ေက်ာင္းၾကီးေတြကို အၾကိမ္ၾကိမ္ေဆာက္လုပ္၍ အလွဴၾကီးေပးရသည္
ထက္လည္း အဆဆ အဓိကဥတၱမလြန္ျမတ္၏။ ေရႊေငြပတၱျမားတုိ႔ျဖင့္ျပီးေသာ
ေစတီေတာ္ၾကီးေတြကို အဆူဆူတည္၍ အၾကိမ္ၾကိမ္ မဟာဒါန ေကာင္းမႈေတာ္ၾကီးမ်ားကို
ျပဳသည္ထက္လည္း အဆဆအဓိကဥတၱမျဖစ္၍ သာလြန္ျမတ္ေသး၏။
                   မုခ်ဣတၳိပုရိသ (ေယာက်္ား မိန္းမ)ဟု ဆိုအပ္ေသာ ႐ုပ္တရား၊ နာမ္တရား
ကို ဣတၳိပုရိသဟု စြဲယူေခၚေ၀ၚမွတ္ထင္ ေျပာဆိုျခင္းသည္ သာသနာ၌ မုခ်အ႐ွံဳး၊
မုခ်အမိုက္၊ မဟာဗာလမၼတၱကျဖစ္သည္။ သာသနာေတာ္၌ သည္ထက္တုိး၍ မိုက္ႏိုင္စရာ
မရွိေတာ့ျပီ။ အမိိုက္ကုန္ျပီ။
                        
မန္လည္ဆရာေတာ္ႏွင့္ အနတၱ
                   မန္လည္ဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီး၏ ဒိ႒ိ၀ိေသာဓန ၀ဇိရဂၢဒီပနီမွ ေကာက္ႏွဳတ္ခ်က္ အတိုခ်ဳပ္မွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါသည္။
                   ႐ူပကၡေႏၶာ ေ၀ဒနာကၡႏၶာ စသည့္္ ဆိုတတ္မည္တတ္ ရြတ္တတ္႐ံုမွ်ျဖင့္လည္း
႐ုပ္နာမ္ကို သိမ္းဆည္းတတ္ေသာ နာမ႐ူပ ပရိဂၢဟဉာဏ္မျဖစ္။ အ၀ိဇၨာပစၥယာ သခၤါရာ၊
ေဟတုပစၥေယာ စသည္တို႔ကို ရြတ္တတ္ ျမည္တတ္ ဖတ္တတ္႐ံုျဖင့္လည္း ပစၥယပရိဂၢဟ
ဓမၼဌိတိဉာဏ္မျဖစ္၊ အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱဟူ၍ ဆိုတတ္ ျမည္တတ္ ရြတ္တတ္
အံတတ္႐ံုျဖင့္လည္း ၀ိပႆနာဉာဏ္မျဖစ္။
                   ႐ုပ္လကၡဏာ နာမ္လကၡဏာ တို႔ကို နားလည္လိမၼာလာေအာင္ ဆရာသမားထံ
သင္အံမွတ္သားျခင္းကိုျပဳလ်က္ ထို႐ုပ္နာမ္လကၡဏာတို႔ကို ပိုင္းျခားသိမ္းဆည္း၍
ေကာင္းစြာသိႏိုင္၊ မွတ္ႏိုင္ေဆာင္ ခ်ဥ္း၍ ငါေကာင္၊ သူေကာင္၊ လူေကာင္၊
နတ္ေကာင္၊ အတၱရွာမရဘဲ၊ သကၠာယဒိ႒ိ၊ အတၱဒိ႒ိကြာ၍၊ ႐ုပ္သဘာ၀ကို
႐ုပ္သဘာ၀အတုိင္း၊ နာမ္သဘာ၀ကို နာမ္သဘာ၀အတိုင္း၊ ျမင္တတ္မွတ္တတ္။
ႏွလံုးသြင္းတတ္။ ဆင္ျခင္တတ္သည္ရွိေသာ္ ယထာဘူတဉာဏ္ျဖစ္ျပီဟု သိရပါမည္။
                             အနိစၥံခယေ႒န၊ ဒုကၡံဘယေ႒န၊ အနတၱာအသာရက ေ႒နာတိ။
                   ခယေ႒န၊ ကုန္ဆံုးတတ္ေသာ အနက္သေဘာေၾကာင့္ အနိစၥအျမဲမရွိမည္၏။
ဘယေ႒န၊ ေၾကာက္မတ္ဖြယ္ဟူေသာ အနက္သေဘာေၾကာင့္၊ ဒုကၡံ၊ ဆင္းရဲ၏။
အသာရကေ႒န၊ အတၱတည္းဟူေသာ အႏွစ္မရွိျခင္း  ဟူေသာ အနက္သေဘာေၾကာင့္
အနတၱံ ငါေကာင္ သူေကာင္ အထည္ကိုယ္ျဒပ္မဟုတ္၊ အႏွစ္သာရမရွိ၊ အစိုးမရ၊
အတၱေနာ သဘာ၀ံ၊  ဓါေရတိတိ ဓါတု သူ႔သေဘာ သူေဆာင္ေနသည့္ ဓါတ္သာျဖစ္၏။
                                     
ေၾကာင္ပန္းေတာရဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးႏွင့္ အနတၱ
                  
ယုတ္နိမ့္လွေသာ ဒုဂၢတိဘံုဘ၀သား ေခြး၊ ၀က္၊  ကၽြဲ၊ ႏြား၊ အပါယ္ဘံုသားတို႔က
ေတာင့္တရွာၾကေသာ လူေကာင္ နတ္ေကာင္ဆုတို႔ကို ယခုအခါ ျမင့္ျမတ္လွစြာေသာ
လူ႕ရြာ သာသနာ၌ ၾကံဳၾကိဳက္ၾကေသာ သူခပ္သိမ္းတို႔က ဘ၀ေဟာင္းကို ေတာင္းဖြယ္
မရွိလွဟု သိၾကရမည္။
                   ႐ုပ္တို႔တြင္ ဥပါဒါ႐ုပ္ ၂၄-ပါးတို႔ထက္၊ ပထ၀ီ ေတေဇာ အာေပါ ၀ါေယာ
ဟူေသာ ဘူတ႐ုပ္ ၄-ပါးတို႔သည္သာလွ်င္ လိုရင္းပဓာန ျဖစ္ေပသည္။
                   တကယ့္ ပရမတ္ဆတ္ဆတ္ကို တကယ္ထိထိမိမိႏွင့္ တကယ္သိျမင္လွ်င္၊
တကယ္ ျပီးစီးပါ၏။ လိုရင္းကား ပရမတ္ဆတ္ဆတ္ဓါတ္ကို ေပါက္လွ်င္၊ ၀ိသုဒၶိခုနစ္ပါး၊
၀ိပႆနာတရားဟု တခမ္းတနား တျခားလုပ္ဖြယ္မရွိ၊ အကုန္လံုး ျပီးစီးပါ၏။
                   ဤ႐ုပ္၏သဘာ၀က ျပာက်ေအာင္စင္စစ္၊ တကယ္ျမင္လွ်င္အနာဂါမ္ပင္ျဖစ္ႏိုင္ပါ၏။
နာမကၡႏၶာ၊ နာမ္အရာက၊ ျပာက်မွသာ အရဟတၱဖိုလ္ကို ရသည္ဟုဆိုပါ၏။႐ုပ္ဓါတ္နာမ္ဓါတ္တို႔ကို ေပါက္ေအာင္ ႐ွဳျမင္ေသာသမၼာဒိ႒ိမဂၢင္သည္၊ပညာရွိတို႔ သိျမင္ပံုတည္း။ ဤကဲ့သို႔ စာေပကို ၾကည့္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သူတစ္ပါးေဟာေျပာေသာတရားကို နာၾကား၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊
မိမိစိတ္၌ ေကာင္းစြာ သိျမင္လွ်င္ ေသာတာပန္ဟုသာ မွတ္ရပါမည္။
                   သေတၱာကာသ၊ သခၤါရအားျဖင့္ ေလာကသံုးပါးတို႔တြင္ သ၀ိညာဏက၊ ႐ုပ္နာမ္
ဟူသမွ် ခပ္သိမ္းေသာ ဥပါဒ္ဘင္ျဖစ္ပ်က္စဥ္ သခၤါရတို႔သည္ ပရမတၳ သဘာ၀ဟူေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္ အဆံုးလည္းမရ၊ အစလည္းမရွိ နိယာမအားျဖင့္ မသံုးေကာင္းမဆိတ္ေကာင္းေသာ တည္ျခင္းရွိကုန္၏။
ဤအခ်က္က အေရးၾကီးလွ၏။ ဤသာသနာဤအရာက လိုရင္းျဖစ္ၾက၏။
                   အကုသိုလ္ဆယ္ပါး၊ ပုညၾကိယာဆယ္ပါး၊ မဟဂၢဳတ္ကိုးပါး၊ ဤႏွစ္ဆယ့္ကိုးပါးေသာ
သာသနာပတရားတို႔သည္၊ စၾကာ၀ဠာအနႏၲ၊ ကမၻာအနႏၲ သတၱ၀ါတည္ေထာင္စကပင္
ေလာကတံထြာ ဓမၼတာတရား သတၱ၀ါျဖစ္ပြားေသာ တရားျဖစ္၏။
                   နိဗၺာနံပေတၱတြာ ဟူေသာ အ႒ကထာ၏သေဘာကား နိဗၺာန္ကို ရလိုပါ၏
ဘုရားဟု ပါးစပ္စကားျဖင့္ဆိုသည္မဟုတ္၊ ပရမတ္အႏွစ္ဓါတ္အစစ္ကိုသိမွ၊ ရွိသမွ်
႐ုပ္နာမ္စုကို၊ တစ္စုစီ ခြဲျခမ္း၍စြဲလမ္းေသာ ဒိ႒ိဓါတ္ကို ပရမတ္ဉာဏ္ျဖင့္ရွုာေသာ္၊
ျဗဟၼာနတ္လူမပိုင္၊ မဆီမဆိုင္အေလ့ေပါက္၊ သူ႔အေလွ်ာက္မစဲ၊ မျမဲသည့္ဓါတ္အစုကို
သိမ္ေမြ႕ေသာ ၀ိပႆနာတရားသစၥာေလးပါးကို ပိုင္းျခင္း၍ သိျမင္မွသာ နိဗၺာန္ကို
ေတာင္းဆိုရာက်သည္။
                                     

ေယာအတြင္း၀န္ အမတ္ၾကီးဦးဘိုးလႈိင္ႏွင့္ အနတၱ
                                               
(၀ိမုတၱိရသက်မ္းမွ ထုတ္ႏႈတ္ခ်က္မ်ား)
                   အလြန္သိမ္ေမြ႕နက္နဲ႐ႈပ္ေထြးေသာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ဟူေသာ နာမ္႐ုပ္အတြင္း၌
ၾကံဆ၍မျမင္ႏိုင္ မေတြ႕ႏိုင္ေသာ အသက္ဟူ၍ထင္မွတ္ၾကေသာ အတၱရွိ၏ဟု မိစၧာဒိ႒ိ
တို႔က စြပ္စြဲ၍ထားေသာေၾကာင့္ စြပ္စြဲရာျဖစ္ေသာ နာမ္႐ုပ္အလံုးစံု၏သေဘာကို
တပ္တပ္ရာရာေကာင္းမြန္စြာလွ်င္ ဤအတၱရွိ-မရွိကို မသိႏိုင္၊ စိတ္၌ အလြန္႐ႈပ္ေထြး
ေသာေၾကာင့္ ဤပဋိစၥသမုပၸါဒ္ဟူေသာ နာမ္႐ုပ္တို႔ကို ဤသတၱ၀ါအေပါင္းတို႔သည္
အၾကင္မွ်ေလာက္မသိ၊ ထုိမွ်ေလာက္ေသာ ကာလပတ္လံုး၊ စာဗူးေတာင္းကဲ့သို႔
႐ွဳပ္ေထြးသည္ဟူ၍ ညီေတာ္အာနႏၵအား ေဟာေတာ္မူပါသည္။
                   ထို႔ေၾကာင့္ အနတၱာအရာ၊ မိစၧာဒိ႒ိတို႔ကို မဆိုႏွင့္ဦး၊ ငါတို႔ျမတ္စြာဘုရားကို
ကိုးကြယ္သည့္လူမ်ိဳးပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဤပဋိစၥသုမၸါဒ္ဟူေသာ နာမ္႐ုပ္ကို အက်ယ္
အားျဖင့္ ေနရာတက် ေကာင္းမြန္စြာမသိလွ်င္ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ သေဘာမက်ႏိုင္။
                   ဤသို႔ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ဟူေသာ နာမ္႐ုပ္တရားတို႔ကိုသိျပီးမွ အတၱမရွိေၾကာင္းကို
သေဘာက်က် သိႏိုင္ရန္ရွိေသာေၾကာင့္ ဤအနတၱအရာသည္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကဲ့သို႔
အမ်ားအားျဖင့္ ေလးသေခၤ်ႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း၊ နက္နဲသိမ္ေမြ႕ခက္ခဲေၾကာင္းကိုလည္း
ၾကံဳၾကိဳက္ခဲလွစြာေသာ ျမတ္ဘုရား သာသနာေတာ္အတြင္း၌ ၾကံဳၾကိဳက္ရသည့္အခါ၊
ဤအနတၱကို ေကာင္းမြန္စြာသိရေအာင္ နာမ္႐ုပ္သေဘာျဖစ္ေသာ ဤပဋိစၥသမုပၸါဒ္
အစရွိသည့္ ပရမတ္တရားတို႔ကို အက်ယ္အားျဖင့္ သိျမင္ရေအာင္ အျခားအမႈကို
မရြက္ေဆာင္၊ ပရမတ္တရားတို႔ သိရေအာင္ခ်ည္းသက္သက္ လံု႔လထုတ္သင့္ေပသည္။
                   သာသနာတြင္းမွာ ၾကံဳၾကိဳက္လိုက္လ်က္ႏွင့္မွ၊ ဤအနတၱအရာကို ေကာင္းမြန္စြာ
မသိလိုက္ရလွ်င္ မည္သည့္အခါမွ် သိရေတာ့မည္မဟုတ္ေသာေၾကာင့္၊ သံသရာ၀ဋ္
ဆင္းရဲမွ မကၽြတ္လြတ္တိုင္း  သံသရာသစ္ငုတ္ျဖစ္၍ ႐ွံဳးျခင္းၾကီး႐ွံဳးလိမ့္မည္။
                   နာမ္႐ုပ္ကိုသိျပီးေသာ ပုထုဇဥ္သည္ ဤသခၤါရဟူေသာ ခႏၶာငါးပါးတို႔ကိုျမဲသည္ဟု
ထင္၍မတင့္၊ ခ်မ္းသာသည္ဟုထင္၍လည္းမတင့္၊ သို႔ေသာ္လည္း စြန္႔ပစ္ရမည္၊လ်စ္လ်ဴ႐ႈ
ထားရမည္ကို မရက္စက္၊ အေကာင္းရွိႏိုးႏိုး၊ မစင္ကို စြန္႔ပစ္သကဲ့သို႔ မပစ္၊မစြန္႔၀့ံသည္ျဖစ္၏။
                   အႏွစ္သာရအတၱမရွိဟုထင္ေသာ မစင္အမႈိက္တို႔ကိုမူကား ငဲ့ကြက္ျခင္းမရိွ
စြန္႔ပစ္ႏိုင္သည္။ အႏွစ္သာရအတၱရွိ၏ ဟုထင္ေသာ ဤခႏၶာကိုယ္ကိုမူကား၊ စြန္႔ပစ္ရမည္
မဆိုထားႏွင့္ စဥ္းငယ္မွ် အျခား တူႏႈတ္ျဖင့္လည္းေကာင္း လက္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ထိပါးမည္
ရွိလွ်င္ မခံမရပ္ႏိုင္၊ တရားကိုပင္ ဖ်က္ဆီးေက်ာ္နင္းျပဳက်င့္ျခင္း၊ ထိပါးမည္
ထင္သူတို႔ကို တတ္ႏိုင္သမွ် ႏွိပ္စက္ျခင္းတို႔ကို ျပဳေလသည္။ လ်စ္လ်ဴမ႐ွဳႏိုင္၊ ဤ
မိမိခႏၶာႏွင့္စပ္၍ မေကာင္းျဖစ္မည္ကို မခံႏိုင္ျခင္းအားၾကီးေလ၏။ ဤခႏၶာ၌ အႏွစ္သာရ
အတၱဟု စြဲလမ္းျခင္း ၾကီးေလ၏ဟူ၍လည္း မွတ္ရမည္။
                   ကံဆိုလွ်င္လည္း ေစတနာကံတစ္ခုကိုသာ သိသူမ်ားေလသည္။ မဂၢင္ရွစ္ပါး
ေဗာဇၩင္ ခုနစ္ပါးတို႔သည္လည္း ကံမည္ေၾကာင္းကို မသိၾကေလ။
                   မဂၢင္ရွစ္ပါးဟူေသာကံသည္ ကုသိုလ္ အကုသိုလ္စိတ္တို႔ႏွင့္ယွဥ္ေသာ ေစတနာေစတသိက္ဟူေသာ ကံကိုကုန္ေစႏိုင္၏။ အဘယ္ေၾကာင့္နည္းဟူမူကားမဂၢင္ရွစ္ပါး၌ပါ၀င္ေသာ ၀ိပႆနာပညာ၊ မဂ္ဖိုလ္ပညာသည္ ၀ိဇၨာျဖစ္၏။ ေစတနာကံကို ျဖစ္ေစတတ္ေသာ ေမာဟ
ဟူေသာ အ၀ိဇၨာကို ဤပညာဟူေသာ ၀ိဇၨာျဖင့္ေဖ်ာက္ႏိုင္ဖ်က္ဆီးႏိုင္၏။ေစတနာကံ၏အေၾကာင္း
ျဖစ္ေသာ အ၀ိဇၨာပ်က္လွ်င္ အက်ိဳးေစတနာကံမျဖစ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္တည္း။ထို႔ေၾကာင့္ သံသရာ၀ဋ္
ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္လိုေသာသူသည္ ေစတနာဟူေသာ ကုသိုလ္အကုသိုလ္ကံကို အဆိပ္ကဲ့သို႔၊
ေဘးရန္ကဲသို႔။ ေစတနာကံ၏အက်ိဳးကို ေသမင္းႏိုင္ငံကဲ့သို႔ စြဲစြဲျမဲျမဲထင္မွတ္ျပီးလွ်င္ မဂၢင္ရွစ္ပါး
ဟူေသာကံကို အသက္ကဲ့သို႔ အျမိဳက္အရသာကဲ့သို႔ မဂၢင္ရွစ္ပါးကို ပြားမ်ားေအာင္ျပဳလုပ္ရာ၏။
                   ဗာလပုဂိ္ၢဳလ္ကိုစြဲ၍ အ၀ိဇၨာ၊ ပဏိ္ၱပုဂိ္ၢဳလ္ကိုစြဲ၍ တဏွာတို႔သည္ သံသရာစက္၏
အျမစ္မူလျဖစ္သည္ကိုလည္း သိအပ္၏။

အဂၤလန္ႏိုင္ငံလန္ဒန္ျမိဳ႕ေတာ္ ပါဠိအသင္းၾကီး ဥကၠ႒ေဟာင္း ကြယ္လြန္သူ
ပါဠိပါရဂူ မစၥအိုင္-ဘီ-ေဟာႏၵားႏွင့္ အတၱ-အနတၱ
                  
ေရႊၾကာပန္း ပံုႏွိပ္တိုက္အတြက္ အထူးရည္ရြယ္ျပီး ေရးခဲ့ေသာ၊ ဒီေဆာင္းပါး
ကို၊ သူတို႔ရဲ႕ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔၊ ၁၉၅၂ ႏို၀င္ဘာလထုတ္ မဇၩိိမပဋိပဒါလမ္းစဥ္ စာေစာင္မွာ
ပထမဆံုး ထပ္မံပံုႏွိပ္ေဖၚျပခဲ့ပါသည္။ အတၱနဲ႔ အနတၱတို႔နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဗုဒၶရဲ႕ေဟာ
ၾကားခ်က္အေပၚ အဓိပၸါယ္လြဲမွား သေဘာေပါက္ေနၾကမႈေတြရွိေနတဲ့အခုလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ပါဠိက်မ္းဂန္ေတြအေပၚ အဂၤလိမ္လူမ်ိဳး သုေတသီၾကီးရဲ႕အျမင္ေတြဟာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ရဲ႕
ပရိတ္သတ္ စာဖတ္သူေတြအတြက္ ေထာက္အကူျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။
                   ဗုဒၶဘာသာဟာ အတၱကိုေဟာၾကားတာမဟုတ္ဘူး၊ အနတၱတရားကို ေဟာ
ၾကားတာ ဆိုတာကိုေတာ့ လူအမ်ားက ေတြးတတ္ေျပာတတ္လာၾကပါျပီ၊ ဟုတ္ပါတယ္၊ အဲဒီတရားမွာပဲ အဘိဓမၼာအေတြးေခၚေတြ စုေနပါတယ္။ အႏွစ္သာရတည္ေနပါတယ္၊
သို႔ေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ကနဦးပိုင္းက၊ ၀ိနည္းနဲ႕ သုတၱန္ပိဋကတ္ေတာ္ေတြမွာ၊ အနတၱ
လို႔ တိတိက်က် မဆိုခဲ့ပါဘူး၊ အခ်ိဳ႕ေသာအရာမ်ားဟာ အနတၱ၊ ဒါေၾကာင့္ ၎တို႔ကို
စြန္႔လိုက္ပါ။ သင္ပိုင္ေသာအရာမ်ားမဟုတ္လို႔သာ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ (သံဟုတၱနိကာယ္
၃၊ ၃၃-၃၄၊ မဇိၩမ နိကာယ္၊ ၁၊ ၁၄၀-၁၄၁)
                   အဲဒါေတြဟာ ဘာေတြလဲ၊ ခႏၶာငါးပါးျဖစ္ပါတယ္။ အာ႐ံုခံစားမႈအစုအေ၀းေတြ၊
႐ုပ္အသြင္သ႑ာန္ေတြ၊ေ၀ဒနာေတြ၊သညာ၊သခၤါရ၊သိမႈတရားေတြပါပဲ၊အဲဒီတရားေတြအားလံုးဟာ
ဒုကၡေတြပဲ၊ မတည္ျမဲဘူး၊ အစဥ္ေျပာင္းလဲေနတယ္လို႔ ထပ္တလဲလဲေဟာၾကားခဲပါတယ္၊
ဒါေၾကာင့္ အဲဒီတရားေတြဟာ အနတၱ၊ အကယ္၍သာ အဲဒီတရားေတြဟာ အတၱလို႔ဆိုခဲ့ရင္၊
႐ူပံ(စသည္ျဖင့္) (၀ိနည္းပိဋကတ္ေတာ္ ၁၊ ၁၃) သူတို႔ေတြအေပၚ အလိုက်ေစခုိင္းႏိုင္ေစရမယ္။
                   ငါ့ခႏၶာကိုယ္ဘယ္လိုျဖစ္ရမယ္၊  ဘယ္လိုမျဖစ္ရဘူး၊ စသည္ျဖင့္ေပါ့၊  သို႔ေပမယ့္အတၱ
မဟုတ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကိုယ့္အလိုက် မေျပာင္းလဲႏိုင္ခဲ့ဘူး၊  မိမိကိုယ္ကို မိမိ ေလ့က်င့္ပ်ိဳး
ေထာင္ျခင္း၊ တရားဘာ၀နာ ပြားမ်ားအားထုတ္ျခင္းျဖင့္သာ အဲဒီေျပာင္းလဲမႈေတြအေပၚ
ၾကံ့ၾကံ့ခံႏိုင္တဲ့ တည္ျငိမ္မႈကိုရလိမ့္မယ္၊ ကမၻာေလာကတြင္ရွိေသာ အဲဒီတရားေတြဟာ
မိမိတို႔အာ႐ံုငါးပါးကဆင့္ ေပၚေပါက္တာျဖစ္တယ္၊။ အာ႐ံုကိုျဖစ္ေပၚေစတာ အတြင္း
ဓါတ္ႏွင့္ အျပင္ဓါတ္တို႔၏ အာ႐ံု႐ိုက္ခတ္မႈေ၀ဒနာ ေတြ၊ အာ႐ံုသိမႈေတြမွန္သမွ်ဟာ
အနတၱပါပဲ။
                   လူ႔ခႏၶာေတြအေနနဲ႔ အတၱလို႔ထင္ေနတာမွန္သမွ်ဟာ တကယ္ေတာ့ အတၱ
မဟုတ္ အနတၱသာျဖစ္တယ္၊ ဒီမွားယြင္းတဲ့အတၱစြဲကို ျဖတ္ႏိုင္ဖို႔ရာ ကမၻာၾကီးမွာ
ျမဲတာဆိုလို႔ ဘာမွမရွိဘူးလို႔ ျမင္တတ္ရမယ္။ (သံုယုတၱနိကာယ္- ၁၁၁) ဘာေၾကာင့္လဲ
ဆိုေတာ့ ကမၻာေလာကဆိုတာ အာ႐ံုခံစားမႈေတြရဲ႕ အစုအေ၀းသာျဖစ္တယ္လို႔ပဲ။ (သံုယုတၱ
နိကာယ္ ၄၊ ၉၅) မတည္ျမဲဘူး၊ အိုမင္းျခင္းနဲ႔ေဖါက္ျပန္ျခင္းတို႔ျဖစ္ေနတယ္။ (ဓမၼပဒ
၁၅၁) ဒီကမၻာေလးကဆိုတဲ့ မွားယြင္းတဲ့အျမင္ေတြေၾကာင့္ မိမိကိုယ္ကိုလည္း မွားယြင္းတဲ့
အျမင္ေပၚလာေတာ့တယ္။ မိမိကိုယ္ကိုယ္ရွိတယ္လို႔ထင္တဲ့ သကၠာယဒိ႒ိအစြဲအလမ္းအေပၚ
ေရွ႕မွာေဖၚျပခဲ့သလိုပါ၊ မိမိ ကိုယ္ကို အမွန္ျမင္ရမွာက ဒါဟာငါ့ခႏၶာကိုယ္မဟုတ္၊
ငါဆိုတာမဟုတ္၊ ငါဆိုတာမရွိ။
                                      ကမၻာေလာကၾကီးမွာ အႏွစ္သာရယ္လို႔ဘာမွမရွိ။
                             အားလံုးဟာ ေဖါက္ျပန္ေျပာင္းလဲေနတယ္၊
                             ငါ့အတြက္ မွီိုရာတြယ္ရာလိုခ်င္ပါဘိ။
                             သို႔ေပမယ့္ မွီရာတြယ္ကပ္ရာ မျမင္ရပါတကား။ 
                                                                                                          (သုတၱနိပါတ္-၉၂၇)
                   အႏွစ္မဲ့တဲ့ဒီကမၻာေလာကထဲက၊ မွီတြယ္မဲ့ေနတဲ့ အတၱဆိုတဲ့အစြဲအလမ္းကို
ပယ္ၾကရပါမယ္၊ ငါ ငါ့ဥစၥာ၊ ငါလုတ္တာ၊ သူလုပ္တာဆိုတဲ့ အစြဲအလမ္းေတြကို
စြန္႔ပယ္ရမယ္၊ (အဂၢၤဳတၱရနိကယ္ ၁၊ ထို ၂-၂၁၆၊ သုတၱာန္နိပါတ္ ၃-၈၃၊ မဇၩိမနိကာယ္
၁-၁၃၉စသည့္) အနတၱကို အတၱလို႔ျမင္တာ (အနတၱနိကအတၱ) ဟာဆင္ျခင္ဉာဏ္
မရွိသူေတြရဲ႕ မွားယြင္းတဲ့အျမင္ပါပဲ၊ ဇာတိမရဏ သံသရာလည္မယ့္ လမ္းစဥ္ပဲ၊
(အဂၤုတၱရနိကာယ္ ၂-၅၂)။ အေပၚယံအျမင္ကိုဖယ္ရွားျပီး အတၱကိုစြန္႔ပစ္ရမယ္။
                   အနတၱဆိုတာ အတၱမဟုတ္ (သံယုတၱနိကာယ္-၃-၄၅၊ ၄-၂) ဆိုတဲ့ေဟာ
ၾကားခ်က္ဟာ ၀ိနည္းေတာ္ထဲမွာ ေဖၚျပခဲ့သလိုပဲ ခိုင္မာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ
ရဲ႕ကနဦးပိုင္းမွာ အတၱနဲ႔ အနတၱတရားမ်ားကို တိတိလင္းလင္း ဖြင့္ဆိုထားပါတယ္။
ထို႔အျပင္ ငါဆိုတာရွိသလား၊ ငါဆိုတာမရွိဘူးလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔
ရွိတယ္မရွိဘူးစသည္ျဖင့္ ေျဖၾကားဖို႔ရန္မွာ လူ႔က်င့္၀တ္၊ အသိဉာဏ္၊ မူလဘူတဆိုင္ရာ
ဒႆနအျမင္ေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ျပီး အခက္အခဲအမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ၀စၧေဂါတၱပရဗိုဇ္က
ဗုဒၶရွင္ေတာ္ကို (သံယုတၱနိကာယ္ ၄-၄၀၀-၄၀၁) ငါဆိုတာရွိပါသလားလို႔ ေမးျမန္း
ေလွ်ာက္ထားတဲ့အခါ ဗုဒၶကတိတ္ဆိတ္ေနခဲ့ပါတယ္၊ ငါမဟုတ္ဆိုတာေကာရွိပါသလား
လို႔ ပရဗိုဇ္က ဆက္ေမးေတာ့ ဗုဒၶကတိတ္ဆိတ္ေနျပန္ေတာ့။ ပရဗိုဇ္လည္းထြက္သြားခြာသြား
တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ညီေတာ္အာနႏၵာက ဘုရားရွင္ကို ဘာေၾကာင့္
အေျဖမေပးတာလဲလုိ႔ ေလွ်ာက္ထားပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ဗုဒၶက ငါဆိုတာရွိတယ္လို႔
ေျဖလိုက္ရင္ နိစၥ၀ါဒီ အဆက္သမားျဖစ္သြားမယ္၊ ငါဆိုတာမရွိလို႔ေျဖျပန္ရင္လည္း
ပ်က္သုန္းမႈ၀ါဒီ အျပတ္သမားေတြဘက္ကို ေရာက္သြားလိမ့္မယ္၊ တစ္ဖန္ငါဆိုတာ ရွိတယ္
ေျဖျပန္ရင္လည္း အရာရာဟာ အနတၱဆိုတဲ့တရားနဲ႔မညီ ျဖစ္ျပန္လိမ့္မယ္။ (အျမိဳက္နိဗၺာန္
အပါအ၀င္ အရာရာဟာ အနတၱလို႔ဆိုလိုပါတယ္။ ဓမၼပဒ ၂၇၉)။ အကယ္၍
ငါဆိုတာမရွိလို႔ ေျဖျပန္ရင္လည္း (ဤေနရာတြင္ အနတၱမဟုတ္၊ နတၳိအတၱ) ပရဗိုဇ္ဟာ
နဂိုကမွ အသိအျမင္ ႐ႈပ္ေထြးေနတာ ပိုျပီး႐ႈပ္သြားရွာမယ္၊ ဟုိတုန္းကေတာင္ ငါဆိုတာ
မရွိရင္ ခုလည္းငါမရွိလို႔ သူထင္သြားေတာ့မယ္။ ဒီအေၾကာင္းအရာဟာ ဘယ္ေလာက္
႐ႈပ္ေထြးနက္နဲတယ္ဆိုတာ ဒီျဖစ္ရပ္ကျပပါတယ္၊ ဒီျပႆနာရဲ႕အေျဖကိုရႏိုင္ဖို႔ ျပည့္ျပည့္
စံုစံု ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀း ေဟာၾကားရွင္းလင္းေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
                   ကၽြႏ္ုပ္ယခုေဆာင္ရြက္ရန္ ရည္ရြယ္ထားသည္မွာ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္အသီးသီးကို
တင္ျပရန္ျဖစ္ပါတယ္၊ အခ်ိဳ႕အပုဒ္မ်ားကို သတိမမူမိၾကသည္မ်ားရွိပါသည္။ အနတၱ
တရား၏ ဆန္႔က်င္ဘက္သေဘာကို ေဆာင္ေနပါသည္။ ၀ိနည္းႏွင့္ နိကာယ္မ်ားလာ
အတၱဟူေသာ စကားလံုးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္အနက္အဓိပၸါယ္အခ်ိဳ႕ကို ဤနည္းျဖင့္ တင္ျပႏုိင္
မည္ထင္ပါသည္။ ဤစကားရပ္အေပၚ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ယခုအဓိပၸါယ္ေကာက္ပံုႏွင့္ ယခင္က
အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူအသံုးျပဳပံုတို႔ မတူညီၾကပါ။ မည္သည့္အတၱျဖင့္ ျဗဟၼာဘံုသို႔
မေရာက္ႏုိင္သနည္းလို႔ သူတို႔ေမးခြန္းထုတ္ၾကျခင္းက (သုတၱနိပါတ္ ၅၀၈)
အတၱဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို ““သင္”” ““မိမိ”” ဟူေသာ နာမ္စားတစ္မ်ိဳး အျဖစ္
ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားနည္းျဖင့္ သံုးလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း သံုး႐ိုးသံုးစဥ္
အမွန္တရားအျဖစ္သာသံုးျပီး ဒႆနအျမင္အရ အမွန္တရားအျဖစ္ သံုးစြဲျခင္းမဟုတ္ေပ၊
တည္ျမဲမႈမရွိျခင္း၊ အစႏွင့္ အဆံုးတို႔ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ေအာက္တြင္ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္
မ်ားကို စုေဆာင္းတင္ျပလိုက္ပါတယ္၊ အပိုဒ္တိုင္းသည္ အတၱကို မဆိုလိုပါ။
၁။       အၾကင္သူသည္ မိမိကိုမိမိမႏွိပ္စက္၊ သူတစ္ပါးကိုလည္း မႏွိပ္စက္၊ မိမိအတၱစိတ္
          အတြင္း၌လည္းရပ္မေနက၊ သူသည္ျဗဟၼာ (ျဗဟၼာဘုတိန) အတၱန၀ိဟာရတိျဖစ္လာ
          ပါမည္။ (အဂၤုတၱရနိကာယ္ ၂-၂၀၆။ မဇၩိမနိကာယ္ ၁၃၄၉ စသည္။) ျဗဟၼာဘူတကို
          တထာဂတႏွင့္ ယွဥ္သံုးစြဲသည္ကို သတိျပဳပါ။ (ဒီဃနိကာယ္ ၃-၃၄။မဇၩိမနိကာယ္၁၁၁၁။
          အဂၤုတၱရနိကာယ္ ၅-၂၂၆-၂၅၆။ သုတၱနိပါတ္ ၅၆၁ စသည့္။) သူသည္ဓမၼလည္းျဖစ္၏။
          ငါ့ကိုျမင္သူသည္ ဓမၼကိုျမင္၏ (ဣတိ၀ုတၱပါဠိစာ ၉၁။ သံယုတၱနိကာယ္ ၃-၁၂၀)
          ျဗဟၼာႏွင့္ ဓမၼကို အဓိပၸါယ္တူစကားလံုးမ်ားအျဖစ္ ရံခါအသံုးျပဳ သလို ျဗဟၼာစာရင္၊
          ဓမၼစာရင္၊ ျဗဟၼစကၠ၊ ဓမၼစကၠ၊ ျဗဟၼယာန ဓမၼယာန စသည္ႏွင့္ တထာဂတ
          တို႔သည္လည္း ဓမၼကာယ ျဗဟၼကာယ၊ ဓမၼဘူတ၊ ျဗဟၼဘူတတို႔ျဖစ္၏။(ဒီဃနိကာယ္ ၃၈၄)
          အကယ္၍အတၱသည္ ျဗဟၼႏွင့္ နီးစပ္လွ်င္ ၎သည္ ဓမၼႏွင့္ တထာဂတျဖစ္ခဲ့လွ်င္
          အတၱလည္းျဖစ္မည္။ ဥဒါန(စာ၃၄၀) တြင္တထာဂတကို အနတၱျဖင့္ ရွင္းလင္းျပထား၏။
          မဇၩိမကထာ(၂-၁၁၇၊ ၃-၁၄၁)တြင္ သတၱျဖင့္ရွင္းထား၏။ အမွန္တရားဟုဆို၏။
၂။ ထို႔အတူေလာဘ၊ေဒါသႏွင့္ေမာဟကင္းသူသည္၊ျမင့္ျမတ္သူျဗဟၼာျဖစ္လာျပီးအမွန္တရားကို
          ေတြ႕ရွိသူ၊အိပ္ယာမွႏိုးလာသူျဖစ္ျပီ။(ဘ၀ိအတၱျဗဟၼ႕ဘူတတထာဂတဗုဒၶ)(ဣတိ၀ုတၱကစာ၅၇)
၃။       ယခင္က အတၱသာလွ်င္ ေနထိုင္ရာကၽြန္းဒီပါ၊ အတၱသာလွ်င္ မွီခိုရာဗိမာန္၊
          ျဖစ္ခဲ့ရာမွ၊ ဓမၼသာလွ်င္ေနထိုင္ရာကၽြန္းဒီပါ၊ ဓမၼသာလွ်င္မွီခိုရာဗိမာန္၊ ဓမၼမွလြဲ၍ အျခား
          မရွိျပီ။ (ဒီဃနိကာယ္ ၂-၁၀၀စသည္။)
၄။       ဤကား ျမတ္ေသာသူတို႔၏လမ္းစဥ္တည္း။ (အတိ မေဂၢါ မ အတၱဟိ)ဣတိ၀ုတၱကစာ၂၈၊၂၉။ (အဂၤုတၱရနိကာယ္ ၂-၂၆)
၅။       အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္ (တရားက်င့္ၾကံအားထုတ္မႈျဖင့္) ခႏၶာကိုယ္ အက်င့္
          စ႐ိုက္၊ အေတြးအေခၚ၊ အသိဉာဏ္အျမင္ဖြံျဖိဳးမႈမရွိေခ်။ သူသည္ က်ဥ္းေျမာင္းေသးသိမ္ေသာ ဘ၀တြင္ေနရမည္။သို႔ေသာ္ အၾကင္သူသည္ ေကာင္းေသာအားထုတ္မႈျဖင့္ျမင့္ျမတ္ဖြံ႕ျဖိဳးလာခဲ့လွ်င္အတိုင္းအဆမရွိေသာ ဘ၀သို႔ေရာက္လာလိမ့္မည္။ (အဂၤုတၱရနိကာယ္ ၁-၂၄၉)
၆။       လုလင္တို႔၊ သင္တို႔သည္ မိန္းမတစ္ေယာက္ကို ရွာမည္ေလာ့၊ မိမိကိုယ္မိမိ
          ရွာမည္ေလာ့၊ ဘာအေကာင္းဆံုးလဲ၊ (အတၱာနံ ဂေ၀ေသယ်ာထ ၀ိနည္း ပိဋကတ္ေတာ္ ၁-၂၃)
၇။       မိမိကိုယ္မိမိ မီွခိုအားထားရာ ျဖစ္ေစျပီး၊ ေခါင္းမီးေတာက္ေနရင္းျဖင့္ အေျပာင္း
       အလဲမရွိေသာ တရားကို ရွာေလာ့။ (သံယုတၱနိကာယ္ ၃-၁၄၃)
၈။       ငါ၏ မွီခိုအားထားရာသည္ငါ့အတြင္းမွာရွိ၏။ပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူခါနီးေဂါတမ
          ေဟာသြားေသာတရားဟုဆို၏။  (ဒီဃနိကာယ္ ၂-၁၂၀)
၉။       မိမိသာလွ်င္ မိမိ၏အရွင္သခင္၊ မွီခိုရာျဖစ္၏။ ျမင္းေကာင္းတစ္စီးကို
          ထိန္းသလို မိမိကိုယ္ကို ထိန္းသိမ္းပါ။ (ဓမၼပဒ-၃၈၀)
၁၀။     မိမိသာလွ်င္ မိမိ၏ အရွင္သခင္၊ အျခား ဘယ္အရွင္သခင္မွ် မရွိျပီ။ မိမိကိုယ္ကို
          ေကာင္းစြာေစာင့္ထိန္းႏိုင္လွ်င္ အရွင္သခင္ေကာင္း တစ္ေယာက္လွေလျပီ။(ဓမၼပဒ-၁၆၉)
၁၁။     ကိုယ္စိတ္ႏွလံုးသံုးပါးကို ေကာင္းစြာေစာင့္ထိန္းႏိုင္သူသည္ မိမိဘ၀ လံုျခံဳျပီ။
          (ရကၡိေတာအတၱ) (သံယုတၱကာယ္ ၁၇၃)
၁၂။     တည္ျငိမ္ျပီး ေတြေ၀မႈကင္းသူကို ““လူ႔ေလာက””၏ အညစ္ေၾကးမ်ား မကပ္ျငိႏိုင္၊
          အျပစ္ကင္းစင္၏။ (သုတၱနိပါတ္-၉၁၃)
၁၃။    အတၱဆိုတာသင္ပဲ။ အမွားနဲ႔အမွန္ကို ခြဲျခားသိပါ။
၁၄။    ကမၻာအႏွံ႔ စိတ္နဲ႔ရွာလိုက္တဲ့အခါ၊ မိမိကိုယ္ထက္ပိုခ်စ္သူမရွိ။ အျခားသူမ်ားလည္း ဒီအတိုင္းပဲ            ခ်စ္ၾကရာ၊ မိမိကိုယ္မိမိ ခ်စ္သူဟာ အျခားသူမ်ား ကိုလည္းအႏၲရာယ္မျပဳရာ။
          (သုတၱနိပါတ္   ၁-၇၃။ ဥဒါန)
၁၅။     မိမိကိုယ္ကိုမိမိ ခ်စ္ရင္၊ မိိမိကိုယ္ကိုမိိမိ ျမင့္ျမတ္ခ်င္ရင္ စစ္မွန္ေသာ ဓမၼတရားကို
          ဆည္းကပ္ပါ။ (အဂၤုတၱရနိကာယ္ ၂-၂၁။ သံယုတၱနိကာယ္ ၁-၁၄၀)
၁၆။    ငါဟာ ယဇ္ပုလ္ႅင္မွာ မီးပူေဇာ္ဖို႔လည္း ထင္းမပံုဘူး။ ငါ့ရဲ႕အတြင္းမွာလည္း မီးေတာက္
          တစ္ခုကို အစဥ္ေမႊးထားတယ္၊ ငါ့ရဲ႕မီးဟာ အျမဲေတာက္ေလာင္ေနတယ္။ ငါ့ကိုငါ
         ထိန္းေက်ာင္းတယ္။ ငါ့ကိုယ္ငါသန္႔စင္ေစတယ္၊ ျဗဟၼဏ က်င့္စဥ္ကိုက်င့္တယ္၊ အသင္ ျဗဟၼဏ၊ ေလာင္စာပံုဟာ အသင့္အဖို႔ေတာ့ ဂုဏ္ယူစရာ။ ယဇ္ပလ္ႅင္မီးေတြက ေဒါသေတြ မီးခိုးထြက္ေနတယ္။ သင့္မုသားေတြကေတာ့ ျပာေတြနဲ႔တူတယ္၊ လွ်ာကေတာ့ . . ဇြန္းလို။ အသည္းႏွလံုးယဇ္ပုလ္ႅင္။ မီးေတာက္ဆိုတာကေတာ့ မိမိကိုယ္ကို မိမိ
          ေကာင္းစြာ ထိန္းသိမ္းျခင္းပဲ။ (သံယုတ္နိကာယ္ပ -၁၆၉)
၁၇။    ““ရဟန္းတို႔၊ အတၱဆိုတာ ရွိခဲ့ရင္၊ အဲဒီအတၱကို ငါပိုင္ဆိုင္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ မလား။””
         ““မွန္ပါအရွင္ဘုရား””
         ““ရဟန္းတို႔၊  အကယ္၍ ငါဆိုတာရယ္၊  ငါပိုင္တယ္ ဆိုတာရယ္ တကယ္ရွိတယ္။ သို႔ေပမယ့္              နားမလည္ႏိုင္ဘူး””၊ (သေတၱာ မေတာ အႏု ပလဗ္ၻမာေနာ)
          ““ဒီဟာ ကမၻာေလာက၊ဒါဟာငါပဲေသလြန္ျပီးေနာက္ငါဟာထာ၀ရရွိေနမယ္၊အေျပာင္းအလဲမရွိဘူး၊                တည္ျမဲေနမယ္”” ဆိုတဲ့ အယူအဆ မဟုတ္ခဲ့ရင္၊  အဲ့ဒီ အယူအဆဟာ လံုး၀ဥႆံု မိုက္မဲရာ             မက်ဘူးလား။ ရဟန္းမ်ားက မွန္ကန္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားၾကပါသည္။
          (မဇိၩမနိကာယ္ ၁-၁၄၈)။ ဤအယူအဆကို အျခားဂိုဏ္း တစ္ဂိုဏ္းက
          လက္ခံထားပါသည္။ သို႔ေသာ္ အရိယာသူေတာ္စင္ ဂိုဏ္း၀င္မ်ားအေနျဖင့္မူ။ ကမၻာ၊
          ခႏၶာကိုယ္၊ ေ၀ဒနာ၊ အာ႐ံုခံစားမႈ၊ ျဖစ္ေပၚမႈနဲ႔၊ အသိစိတ္ဆိုတာ မွန္သမွ်ေတြဟာ
          မတည္ျမဲဘူး၊ ဒုကၡေတြ၊ ေျပာင္းလဲျခင္း သေဘာရွိတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ငါပိုင္တာမရွိဘူး၊
          ငါဆိုတာလဲ မရွိဘူး၊ ငါဆိုတာလဲ ငါမဟုတ္ဘူး။
                   ကၽြႏ္ုပ္တင္ျပခဲ့တာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အမ်ားၾကီးေရးခဲ့ၾကပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္၊
အပိုဒ္(၁) မွာပဲ အဓိပၸါယ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ခြဲထြက္သြားပံုေတြ ဆက္ႏြယ္ပံုေတြကို ေဖၚျပထားပါတယ္၊
တင္ျပထားတဲ့ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ေတြကို သူတို႔ခ်ည္းသက္သက္ ခြဲျပီးနားလည္လို႔မရဘူး၊
၀ိနည္းေတာ္ေတြ နိကာယ္ေတြပါ၊ အျခားအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ တြဲၾကည့္ဖို႔ လိုပါတယ္၊
ခ်ဲ႔ထြင္ သံုးသပ္ဖို႔လိုပါတယ္၊ ပါဠိက်မ္းဂန္ေတြမွာ ပါရွိတဲ့ ျဗဟၼာဆိုတဲ့ အယူအဆကို
မ်က္စိလွ်မ္းၾကျပီး၊ ျဗဟၼဏစရိယာဆိုတာကို အၾကိမ္ၾကိမ္ အဖန္ဖန္ ေတြ႕ၾကရေပမယ့္
(ျဗဟၼာ၏ က်င့္စဥ္) ျဖဴစင္ေသာအက်င့္ရွိသူမွာ အတၱဆိုတာပါေနတယ္။ ဤအခ်က္ႏွစ္
ရပ္လံုးဟာ ဥပနိသွ်က်မ္းေတြထဲမွာလည္း အလြန္႔ကို အေရးပါတယ္။ ပါဠိက်မ္းဂန္ေတြနဲ႔
ခ်ိန္ထိုးမၾကည့္ဘဲနဲ႔ေတာ္ေတာ္အေရးၾကီးလွပါတယ္။
                   ဒီအယူအဆေတြကိုတင္ျပရတာအျပစ္တင္ခံရဖို႔ အႏၲရာယ္ရွိေၾကာင္း ကၽြႏ္ုပ္
သိပါတယ္၊ ဥပနိသွ်က်မ္းေတြထဲက၊ ျဗဟၼဏနဲ႔ အတၱမာန္(    ) တို႔နဲ႔ အဓိပၸါယ္ခ်င္း
မတူပါဘူးလို႔ ေျပာခဲ့ရင္ေတာင္ အႏၲရာယ္ရွိတုန္းပါပဲ၊ သို႔ေသာ္ ဒီေ၀ါဟာရေတြဟာ ပါဠိ
က်မ္းဂန္ေတြမွာ မၾကာခဏေတြ႕ေနရျပီး အေရးပါတဲ့ အပုဒ္ေတြလည္း ျဖစ္ေနေတာ့ သူတို႔ရဲ႕
ေဖၚျပခ်က္ေတြကို ဥေပကၡာ မျပဳထိုက္ပါဘူး။
     ဉာဏပု႑ိက။  အဘိဓမၼာတရားေတာ္၊ မဟာေဗာဓိဂ်ာနယ္။
                     တြဲ ၅၉ အမွတ္ ၂၊ ႏို၀င္ဘာလ ၁၉၅၁။
                     တြဲ အမွတ္ ၂၂၊ စာ ၆၆-၆၉ ။    ၾသဂုတ္ ၁၉၇၀။
                                           အလယ္အလတ္လမ္းစဥ္။
++++++++++++

အႏုျမဴႏွင့္ အနတၱ
                  
၁၉၅၉ခု၊ ဇန္န၀ါရီလ၊ မႏၲေလးျမိဳ႕၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ဗုဒၶဘာသာအသင္းမွ အဂၤလိပ္
ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ ဗုဒၶေရာင္ျခည္ လစဥ္မဂၢဇင္းတြင္ ဥပသကာ ၀ူ႐ွဴးေခၚ
သိပၸပညာရွင္ၾကီး လူယန္းရွင္း၏ ““အႏုျမဴႏွင့္ အနတၱ”” ေခၚေဆာင္းပါးသည္ အထူးပင္
မွတ္သားဖြယ္ေကာင္းေသာေၾကာင့္ ေအာက္တြင္တတ္ႏိုင္သမွ် ျပည့္ျပည့္စံုစံု ျမန္မာ
ဘာသာသို႔ ျပန္ဆိုကာ တင္ျပလုိက္ပါသည္။
                   ““ယခုေခတ္တြင္ သိပၸပညာသည္ ကမၻာ႔ယဥ္ေက်းမႈကို ေရွ႕တန္းမွ ဦးေဆာင္ဖန္တီးေပးေန၏ဟု ဆိုသည္ကို လူတိုင္းလက္ခံရပါမည္၊ မၾကာေသးေသာ ႏွစ္အနည္းငယ္
အတြင္းမွစ၍ ႏ်ဴကလီယား အႏုျမဴဓါတ္စြမ္းအင္ေဖါက္လႊတ္ႏိုင္ျခင္းသည္ လူသားတို႔
အတြက္ အႏုျမဴေခတ္ေခၚ ေခတ္သစ္တစ္ေခတ္ ထူေထာင္လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္ ၀မ္းနည္းစရာျဖစ္ရသည့္ အခ်က္သည္ကား ယင္းအႏုျမဴ ေခတ္သစ္ၾကီး ေရာက္
လာသည့္အေၾကာင္း အႏုျမဴဗံုးဆိုသည့္ လူသတ္လက္ႏွက္ဆိုးၾကီးကို ေဖါက္ခြဲ၍ ေၾကညာ
လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ လူသားတို႔ကလည္း ““ငါတို႔သည္ကား လူ႔ယဥ္ေက်းမႈအားလံုး
ျပဳတ္ျပဳတ္ျပဳန္းမည့္ အႏုျမဴေခတ္ၾကီးသို႔ ေရာက္လာျပီတကား””ဟု ေတြးေတာပူပန္လာေတာ့၏။
““လူေတြေတာ့ အမွားလမ္း လိုက္ကုန္ၾကျပီ။ ဤေသမင္းအႏုျမဴကို စြန္႔လႊတ္ျပီး၊ ေရွးေခတ္ေဟာင္း
ဘိုးဘြားဘီဘင္မ်ားကဲ့သို႔ ႐ိုးသား၍ ေအးခ်မ္းသာယာေသာ ဘ၀ကိုရလွ်င္ ေကာင္းမွာပဲ””
ဟူ၍လည္း ညည္းတြားလာၾက၏။ ရာဇ၀င္သမိုင္းဆိုသည္မွာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္သည္
မရွိ၊ ေရွ႕သို႔သာ တက္႐ိုးရွိ၏။ အေမရိကန္ သိပၸဆရာၾကီး မစၥတာအာသားအိပ္ခ်္
ကြန္ပတိန္သည္  ၎၏ ““ကမၻာတစ္ခုသာ””( One World or None) ဆိုသည့္ စာေစာင္တြင္
ေရးသားထားသည့္အတိုင္း မည္သည့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွ အႏုျမဴေခတ္ကို မတားဆီးႏိုင္။
မပိတ္ပင္ႏိုင္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ လူသားတို႔အတြက္ အေကာင္းဆံုးေသာနည္းမွာ ၎တို႔
ရပ္တည္ေနရသည့္ အေျခအေနမွာ အလြန္ဆိုးရြားသည္ကို သတိေကာင္းစြာရွိျပီး၊ ထိုအဆိုး
အတြင္းမွ အေကာင္းဆံုးကို ထုတ္ယူႏိုင္ဖို႔ရန္ ၎တို႔၏ အေတြးအေခၚ အေနအထိုင္
အယူအဆမ်ားကို ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပးရမည္ျဖစ္ပါသည္။ အမွန္အားျဖင့္
ဆိုရေသာ္ အႏုျမဴဗံုးအား အျပစ္ဆိုဖြယ္ရာမရွိ လူကိုသာ အျပစ္ဆိုစရာရွိ၏။ ေနာက္
တစ္နည္းအားျဖင့္ အႏုျမဴ၏အတြင္းသဘာ၀မွ ေဖၚထုတ္ေပးေသာ အမွန္တရားသည္
သိပၸပညာ ေလာကေပၚတြင္သာမက၊ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အတတ္ပညာအပါအ၀င္
အျခားေသာ စိတၱေဗဒ ဒႆနိကေဗဒ အစရွိသည့္ ေဗဒပညာရပ္မ်ားအေပၚတြင္လည္း
ၾကီးမားေသာ ၾသဇာတိကၠမ အာဏာတန္ခိုး သက္ေရာက္ပါသည္။ ယခု ေျပာလိုသည့္
အခ်က္သည္ကား ကမၻာ႔သိပၸပညာရွင္ၾကီးမ်ား ယေန႔ အသစ္အဆန္း ေတြ႕ရွိထားသည္
ဆိုသည့္အေၾကာင္းအရာအျဖစ္အပ်က္မ်ား၊ အေတြးအေခၚအယူအဆမ်ား၊ အေတြ႕
အၾကံဳမ်ားသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅၀၀) ေက်ာ္က သက်မုနိဗုဒၶ ဘုရားရွင္
ထုတ္ေဖၚ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည့္ ယထာဘူတ အမွန္တရား၏ အေျခခံ သေဘာထား
ေဒသနာအခ်ိဳ႕တို႔ႏွင့္ တူညီေနသည္ကို ႏွိဳင္းယွဥ္ျပရန္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
                   ၁၈၀၈ ခုႏွစ္တြင္၊ ဂၽြန္ဒါလတန္ဆိုသူသည္ အက္တမ္ေခၚ အႏုျမဴဓါတ္
အေၾကာင္းကို စတင္ထုတ္ေဖၚခဲ့ပါသည္။ သူ၏အဆိုအရ ဓါတ္သဘာ၀တစ္ခုတြင္
သီးျခားမျမင္ႏိုင္၊ မခြဲစိတ္ႏိုင္သည့္ အက္တမ္ေခၚ အႏုျမဴမ်ားပါရွိသည္ဟု သိရပါသည္။
အႏုျမဴဓါတ္မ်ားတြင္ ဘိလယက္ေဘာ၌ရွိေသာ ပစၥည္းပစၥယမ်ားကဲ့သို႔ေသာ
အထည္ကိုယ္ ပစၥည္းမ်ားရွိသည္ဟု သူထင္ျမင္ယူဆပါသည္။ အဆိုပါ ရာစုႏွစ္
ေနာက္ပိုင္းတြင္ နာမည္ေက်ာ္ သိပၸပညာရွင္ၾကီးမ်ားျဖစ္ေသာ မိုက္ကယ္ဖရေဒး၊
ဂ်ိမ္းမက္ဆြဲ၊ ေလာဒ္တဲလ္ပင္ အစရွိသည္တို႔သည္ လွ်ပ္စစ္သိပၸပညာ တိုးတက္
ထြန္းကားလာေစရန္ စတင္ေဆာင္ရြက္ၾကေလသည္။ အက္တမ္ေခၚအႏုျမဴဓါတ္သည္
တစ္စိတ္တေဒသအားျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္သဘာ၀ပင္ျဖစ္သည္ ဆိုသည္ကိုလည္း
၎တုိ႔ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုၾကပါသည္။ ၁၉၁၃- ခုႏွစ္တြင္ နယ္သာလင္ႏိုင္ငံ ကိုပင္
တစ္၀ွမ္းတြင္ ေနကိုပတ္လည္၀ိုင္းကာ ေရြ႕လ်ားေနေသာ ျဂိဳဟ္နကၡတ္မ်ားကဲ့သို႔
ႏ်ဴကလီးယားေခၚ ေသးငယ္၍ ေလးလံေသာ အႏုျမဳအလယ္ဗဟိုရ္ခ်က္မ၀တ္ဆံ၏
ေဘးပတ္လည္တြင္လည္း အလက္ထရြန္ေခၚ ပရမာအႏုျမဴဓါတ္မမ်ားေရြ႕လ်ားသြားလာ
ေနေၾကာင္း ထုတ္ေဖၚတင္ျပပါသည္။ ယင္းအလက္ထရြန္ေခၚ ပရမာအႏုျမဴဓါတ္မမ်ား၏ ေဘးပတ္ပတ္လည္တြင္လည္း သံလိုက္ဓါတ္အားလႈိင္းမ်ားရွိပါသည္။ အဆိုအားျဖင့္
ယင္းသံလိုက္လႈိုင္းမ်ား တန္ခိုးအားနိသင္သည္အတိုင္းမသိ က်ယ္ပ်ံ႕ပါသည္။
ဖရေဒးဆိုသူ သိပၸပညာရွင္ၾကီးက အက္တမ္ေခၚအႏုျမဴဓါတ္သည္ကား မိမိ၏
အျမီးရွည္ျဖင့္ ခတ္မိရာဟူသမွ်ကို ဖမ္းယူေလ့ရွိေသာကိုယ္ေသးအျမီးရွည္ ဓူ၀ံၾကယ္ငါးႏွင့္တူ၏
ဟု အဆိုရွိပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာဤ႐ုပ္ေလာက စၾကာ၀ဠာအတြင္းရွိ သမ္ၸယုတ္တရား အားလံုးတို႔သည္(၀ါ) သတၱေလာက၊သခၤါရေလာက၊ ၾသကာသေလာကဟု ဗုဒၶအဘိဓမၼာအရ ေခၚေ၀ၚသမုတ္ ထားသည့္အႏုျမဴအပါအ၀င္ ႐ုပ္အစုအေ၀း နာမ္အစုအေ၀း အားလံုးတို႔သည္
တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုအညမညသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳေနၾကပါသည္။ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုခြဲခြာ၍မရၾကပါ။
                   ဤေယဘူယ် သေဘာထား ယူဆခ်က္သည္ ဒႆနိကေဗဒႏွင့္ ပတ္သက္၍
အလြန္ေလးနက္သည့္ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ပါသည္။ အရာ၀တၳဳဟူသမွ်သည္
တစ္ခုခ်င္းထည္းထည္း တည္ရွိသည္မဟုတ္၊ တစ္ခုခ်င္းထည္းထည္း တည္ရွိသည္ဟု ထင္
ရျခင္းမွာ စိတ္လွည့္စားျခင္း ေၾကာင့္သာျဖစ္ပါသည္။ ဤစၾကာ၀ဠာေလာကၾကီးသည္
က်ိဳးေၾကာင္းဆက္ကာ မရပ္မနား တရစပ္ လႈပ္ရွားေနသည့္ ျဖစ္ပ်က္အစဥ္ၾကီးတရပ္သာ
ျဖစ္ပါသည္။ ဤယူဆခ်က္သေဘာတရားသည္ ဗုဒၶ၏(သေဗၺသခၤါရာ အနိစၥ) ႏွင့္ ေ၀ါဟာရ
အရသာကြဲလြဲ၍ တရားကိုယ္ အရသာ ကြဲလြဲမႈမရွိပါ။ အတူတူပင္ျဖစ္၏။ အႏုျမဴ
ဓါတ္ကို ေဖါက္ခြဲ၍ မလႊတ္မခ်င္း လူသားတို႔သည္ (၉၄)ပါးေသာ ဓါတ္သဘာ၀
တို႔ရွိေၾကာင္းကို အနည္းငယ္မွ် ယံုၾကည္ၾက၏။ ယင္း(၉၄) ပါးေသာ ဓါတ္တို႔
တြင္ပါရွိသည့္ အက္တမ္ေခၚ အႏုျမဴဓါတ္ ေရာင္ျခည္မႈန္႔တို႔သည္ ေဖါက္ခြဲဖ်က္စီး၍
မရဟု အဆိုရွိၾက၏။ သို႔ပါေသာ္လည္း ၁၉၀၅- ခုႏွစ္သို႔ေရာက္လာေသာအခါ
အယ္ဘာတ္အိန္စတိန္းဆိုသူ သိပၸပညာရွင္ၾကီးက ႐ုပ္ျဒပ္ထု စြမ္းအင္တို႔ ေျပာင္းလြဲ၍
ရသည္ဆိုကာ ညီမွ်ျခင္း လကၡဏာႏွင့္ ဆက္၍ ျပထားသည့္ကိန္းေသာတစ္ခုကို
တင္ျပလိုက္ပါသည္။
E  =              mC2
E  =             စြမ္းအင္
         C  =            အလင္း၏စြမ္းအင္ 
m  =         ျဒပ္ထု
                   ဤညီမွ်ျခင္းမ်ားအရ၊ ႐ုပ္ျဒပ္ထုကေလးတစ္ခုကို စြမ္းအင္အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲြလိုက္ လွ်င္အလြန္အားၾကီးမားေသာ စြမ္းအင္ျဖစ္သြားသည္ဟု သိရပါသည္။ နယူးမက္ဆီကို၊ ဟီ႐ိုရွီးမား၊ နာဂစကီးႏွင့္ ပစၥဖိတ္အတြင္းရွိ ဘီကီနီအတိုးစသည္တို႔တြင္ ေဖါက္ခြဲလိုက္
ေသာ အႏုျမဴဗံုးမ်ားအရ၊ ယင္းညီမွ်ျခင္း ကိန္းေသာနည္းသည္မွန္သည္ဟု သိရပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ႐ုပ္၀တၳဳ(သို႔မဟုတ္) အက္တမ္ေခၚ ႐ုပ္သဘာ၀အႏုျမဴဓါတ္သည္ အလြန္
ၾကီးမားေသာအားႏွင့္ ျပည့္စံုသည့္ စြမ္းအင္ျဖစ္သည္ဟု သိရပါသည္။
                   အႏုျမဴဗံုးတစ္လံုးကို ေဖါက္ခြဲရာ၌ ေအာက္ပါအတိုင္း အက်ိဳးအာနိသင္ျဖစ္ေပၚ
ႏိုင္ပါသည္။
=       U -235 + Neutron  =         X: Y: N (neutron)
U       =  ယူရိနီယံ
I        =   အိုင္အိုဒင္း
Y       =   ၀ိုင္ထရီယံ
N       =   နံပါတ္
                                                           
                   ဤနည္းအားျဖင့္၊ ယူရိနီယံအက္တမ္ေခၚအႏုျမဴဓါတ္သည္ အိုင္အိုဒင္း
အက္တမ္ (သို႔မဟုတ္) ၀ိုင္ထရီယံအက္တမ္ အႏုျမဴဓါတ္သို႔ ေပါက္ကြဲ၍ ေျပာင္းလဲသြား
ႏိုင္ပါသည္။
                   အစကနဦး၌ မေဖါက္ခြဲမေဖါက္ႏိုင္ဟုဆိုေသာ အက္တမ္ေခၚ အႏုျမဴဓါတ္သည္
ေနာက္ဆံုး၌ ေဖါက္ခြဲစိတ္ျဖာႏိုင္သည္မွာ ထင္ရွားလာ၏။ သို႔ေသာ္လည္း သာမန္
ဓါတုေဗဒနည္းကို က်င့္သံုးရာတြင္ အက္တမ္ေခၚ အႏုျမဴဓါတ္ႏွင့္ပတ္သက္၍
ထံုးတမ္းစဥ္လာအတိုင္း လိုက္နာရပါမည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျပရလွ်င္ အက္တမ္
အႏုျမဴဓါတ္အားသည္ အမွန္အားျဖင့္ (၀ါ) ပရမတၳအားျဖင့္ အက္တမ္ေခၚ အႏုျမဴဓါတ္
အားမဟုတ္၊ အက္တမ္လုိ႔ေခၚသည္မွာ သိလြယ္ေစရန္ ပညတ္အားျဖင့္ ေခၚေ၀ၚသမုတ္
ျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ သိပၸပညာႏွင့္ ဗုဒၶအဘိဓမၼာတို႔ အထူးအံ့ၾသေလာက
ေအာင္ တူေနသည့္အခ်က္ကား ၀ဇီယာသုတၱန္ေဒသနာကို ဖတ္ၾကည့္လွ်င္ ေအာက္ပါအတိုင္း
ေတြ႕ရွိမည္ ျဖစ္ပါသည္။
                   ““တထာဂတ (ဘုရားရွင္) သည္စၾကာ၀ဠာမ်ားဟု  မိန္႔ဆိုေတာ္မူရာ၌ အမွန္
တကယ္စၾကာ၀ဠာမ်ားဟု ပရမတ္အားျဖင့္ မရည္ရြယ္။ သိလြယ္ေစရန္ သမုတိသစၥာ
ေ၀ါဟာရအားျဖင့္ မိန္႔ေတာ္မူျခင္းျဖစ္၏””။
                                                         
နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာအစြမ္းသတၱိ
                  
ယခုတင္ျပလိုသည္မွာ သိပၸပညာရွင္မ်ား အနည္းငယ္သာ အာ႐ံုျပဳေသာ
နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စိတ္၏ အစြမ္းသတၱိမ်ားအေၾကာင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းစိတ္၏
ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ (၀ါ) စိတ္လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ႐ုပ္သဘာ၀ေတြထက္ပို၍
ခက္ခဲနက္နဲ သိမ္ေမြ႕ေသာ္လည္း သက္ရွိသတၱ၀ါတိုင္းတြင္ အသံုးျပဳရန္၀တၳဳပစၥည္း
ကိရိယာမ်ား လံုလံုေလာက္ေလာက္ရွိပါသည္။ မိမိကိုယ္ကိုမိမိ ၾကည့္႐ႈဆင္ျခင္၍
လိုသလိုလုပ္ကိုင္တတ္ဖို႔သာ လိုပါသည္။ နာမ္ပိုင္း (သို႔မဟုတ္) စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ
ဣေျႏၵေခၚ အစြမ္းသတၱိမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္၍ သိစိတ္၀ိဉာဏ္အတြင္းႏွင့္ အျပင္ဟူ၍
ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား သတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္။ စိတၱေဗဒပညာရွင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔သည္ ဒုတိယအမ်ိဳး
အစားျဖစ္သည့္ စြမ္းအားသတၱိမ်ားကို အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အဓိပၸါယ္အမ်ိဳးမ်ိဳးေပးၾက
ပါသည္။ အခ်ိဳ႕က ဘ၀င္စိတ္ဟု ေခၚၾကပါသည္။ အခ်ိဳ႕က မသိစိတ္ဟု ေခၚၾကပါသည္။
ဘ၀င္စိတ္ (သို႔မဟုတ္) မသိစိတ္သည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ သညာမွတ္သားမႈႏွင့္ သိစိတ္တို႔မွအပ
ျဖစ္သည္ဟု အဆိုျပဳခ်က္ကိုေတာ့ သူတို႔အားလံုးလိုလို သေဘာတူ လက္ခံၾကပါသည္။
ယင္းဘ၀င္စိတ္ေခၚ မသိစိတ္ကို လကၡဏ၊ ရသ၊ ပစၥဳပ႒ာန္၊ ပဒ႒ာန္နည္းအားျဖင့္
အမည္နာမအမ်ိဳးမ်ိဳးေပးထားပါသည္။ ဥပမာ (၁) ေရွး႐ိုးစဥ္လာအားျဖင့္ လက္ခံလာ
ခဲ့သည့္ ဆႏၵေဇာ(တဏွာ) (၂) ကနဦးအစသဘာ၀ (၃) ေဇာအဟုန္ (၄) အရွိန္အဟုန္
(၅) တြန္းအား (၆) ပင္ကိုယ္ဉာဏ္ အစရွိသည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။ အမွန္အားျဖင့္ ဤစိတၱ
ေဗဒဘာသာရပ္တြင္ သိပၸပညာသည္ သူငယ္တန္းေလာက္သာ ရွိပါေသးသည္။
                   ဤအႏုျမဴေခတ္ လူအမ်ားစုတို႔သည္ ယင္းဘ၀င္စိတ္ေခၚ မသိစိတ္အေၾကာင္း
ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ဇေ၀ဇ၀ါေလာက္သာ သိၾကေသာ္လည္း ဗုဒၶက်မ္းဂန္မ်ားတြင္ ထပ္
တလဲလဲ ရွင္းလင္းေဖၚျပထားသည္ကို ေတြ႕ရေၾကာင္း။ ယင္းက်မ္းဂန္မ်ားတြင္ စိတ္
အေၾကာင္းကို စာဖြဲ႕၍ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ထားသည္သာမက ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ
ကာယဉာဏ ေလ့က်င့္ေရးနည္းမ်ားကိုလည္း ျပထားပါသည္။ ယင္းတို႔ကို စနစ္တက်
ေလ့လာဆည္းပူး ေလ့က်င့္ျခင္းျဖင့္ မိမိတို႔အတြင္းသ႑ာန္ရွိ တဏွာ ေလဘေဇာမ်ားကို
ခ်ဳပ္တည္းျဖတ္ေတာက္၍ အမွန္တရားကို အမွန္အတိုင္း သိျမင္သည့္ ယထာဘူတ
ဉာဏ္ အလင္းေရာင္ရလွ်င္ သကၠာယဒိ႒ိေခၚ ငါစြဲအတၱေပ်ာက္၍၊ အနတၱေရာက္လာမည္
ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
                                 
ဓမၼလကၡဏဂိုဏ္း အဘိဓမၼာ
                  
ဤေနရာတြင္ ဗုဒၶအဘိဓမၼာႏွင့္ စိတ္ေလ့က်င့္ေရးအေၾကာင္းကို အက်ယ္တ၀င့္
တင္ျပ၍မျဖစ္ပါ။ ““စိတ္သာလွ်င္ရွိ၏ (၀ါ) သညာသာလွ်င္ရွိ၏။”” ဟုဆိုေသာ
ဓမၼလကၡဏဂိုဏ္း၏ အဘိဓမၼာကိုေတာ့ အက်ဥ္းအားျဖင့္ တင္ျပလိုပါသည္။ ယင္းဂိုဏ္း
၏ အဘိဓမၼာအရ၊ ဤစၾကာ၀ဠာၾကီးကို ဣေျႏၵအားျဖင့္ (သို႔မဟုတ္) စိတ္၀ိဉာဏ္အားျဖင့္
ရွစ္ပိုင္း ပိုိင္းထားပါသည္။ ပဌမငါးပိုင္းမွာ၊ စကၡဳ၀ိညာဥ္ေခၚ ျမင္သိစိတ္ ေသာတ
၀ိဉာဥ္ၾကားသိစိတ္၊ ဃာန၀ိဉာဥ္ နံသိစိတ္၊ ဇိ၀ွာ၀ိညာဥ္ လ်က္သိစိတ္၊ ကာယ၀ိဉာဥ္
ထိသိစိတ္ စသည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။ နံပါတ္ေျခာက္ျဖစ္သည့္ မေနာ၀ိဉာဥ္စိတ္သည္ကား
နာမ္ (သို႔မဟုတ္) စိတ္၀ိညာဥ္ပိုင္းဆိုင္ရာအားလံုးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာေၾကာင့္ အလႈပ္
အရွားရဆံုး ျဖစ္ပါသည္။ နံပါတ္ခုနစ္သည္ကား အတၱေခၚ ငါစြဲပင္ျဖစ္ပါသည္။
နံပါတ္ရွစ္သည္ အားလံုးထက္ပို၍ အေရးအၾကီးဆံုးျဖစ္ပါသည္။ ၎ကို အာလယ၀ိညာဏ္ဟု
ေခၚပါသည္။ အတိတ္က ကံအမႈေတြ အေတြ႕အၾကံဳေတြ၏ စြမ္းအင္ႏွင့္ အေလ့အထ
အက်င့္စ႐ိုက္အားလံုးသည္ အဆိုပါအာလယအတြင္းတြင္ ကိန္းေအာင္းသည္ဟု
ဆိုပါသည္။ လူတစ္ေယာက္သည္ သတိႏွင့္ႏိုးၾကားေနသည္ျဖစ္ေစ၊ အိပ္ေပ်ာ္ေနသည္
ျဖစ္ေစ၊ ေသေနသည္ျဖစ္ေစ၊ ၎၏ နံပါတ္ခုနစ္ႏွင့္ ရွစ္တို႔သည္ စိတ္၀ိဉာဏ္ေခၚ
နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာလုပ္ငန္းတြင္ ဗဟိုမ႑ိဳင္အျဖစ္ အျမဲမျပတ္ တရစပ္လည္ပတ္
ေဆာင္ရြက္ေနရပါသည္။ အထက္ကေဖၚျပထားသည့္ (၁) မွ (၆) ကို အိေျဒ္ၵေခၚ စိတ္၀ိညာဏ္
အစြမ္းသတၱိမ်ားအားလံုး ရပ္ဆိုင္းသြားေသာအခါ နံပါတ္(၇) ျဖစ္သည့္ အတၱစြဲေခၚငါစြဲသည္
အလြန္အားေကာင္းလာပါသည္။ အက္တမ္ေခၚ အႏုျမဴဓါတ္၏ ႏ်ဴးကလီယား စြမ္းအင္
ႏွင့္ အလားတူပါသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ အလြန္အားေကာင္းေနေသာ အတၱငါစြဲဥပါဒါန္သည္
အသြင္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ (၀ါ) ဘ၀နိကႏၲိ ဘ၀ကိုတပ္မက္သည့္ အစြဲဘ၀တဏွာ၊ မာန၊
ဒိ႒ိအစရွိသည့္ ပပဥၥဓမၼပံုစံအသြင္အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔ကို ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ အမွန္အားျဖင့္
ဆိုရေသာ္ ယင္းအတၱစြဲဥပါဒါန္သကၠာယဒိ႒ိဟူေသာ အႏုသယကိေလသာေၾကာင့္
ယထာဘူတက်ေသာ စိတ္ေစတသိက္တို႔သည္ အေယာနိေသာ မနသိကာရ မေျဖာင့္မွန္
ေသာ ဆင္ျခင္တံုတရားေတြ ျဖစ္ေပၚကာ ပရမတၳအားျဖင့္ ထင္ရွားမရွိသည့္ ငါ
သူတစ္ပါး ေယာက်္ား မိန္းမသတၱ၀ါ အရာ၀တၳဳ အစရွိသည့္  အတၱ၀ါဒုပါဒါန္
အစြဲအလမ္းျဖင့္ ပရမတၳအားျဖင့္ ထင္ရွားရွိသည့္ အနိစၥ မျမဲေသာတရား၊ အနတၱ
အစိုးမရ၊ အေကာင္အထည္၊ သတၱ၀ါ ငါသူမဟုတ္ေသာ တရားတို႔ကို ေမွာင္ခ်ထား၏။
၀ိညာဏ္ေခၚ သိစိတ္၏ လႈပ္ရွားမႈအားလံုးလိုလိုပင္ အတၱငါစြဲ သကၠာယဒိ႒ိေၾကာင့္
ျဖစ္ေပၚရ၍၊ သ႐ုပ္အားျဖင့္ ေျပာရလွ်င္၊ ဘ၀င္စိတၱပၸါဒ္ေခၚ မသိစိတ္သည္
ႏ်ဴကလီးယားအႏုျမဴ ဗဟိုခ်က္မႏွင့္ အလားတူပါသည္။ အတၱငါစြဲဥပါဒါန္သည္ကား
အားေပးစက္ႏွင့္ တူပါသည္။ အျခားေသာ စိတၱဳပၸါဒ္တို႔သည္ ႏ်ဴးကလီးယား အႏုျမဴ
အီလက္ထရြန္ေခၚ ပရမာအႏုျမဴ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္မကဲ့သို႔ ယင္းဘ၀င္စိတ္ေခၚ
မသိစိတ္၏ ေဘးပတ္ပတ္လည္ လမ္းေၾကာင္းတြင္ သြားလာလႈပ္ရွား
ေနၾကပါသည္။ အတ္တမ္ေခၚ အႏုျမဴလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလ်ာက္ လႈပ္ရွားေနေသာ
အီလက္ထရြန္ ပရမာအႏုျမဴ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္မမ်ားသည္ ဓါတုေဗဒပစၥည္းပစၥယ
မ်ားကို စီရင္ေပးသကဲ့သို႔ ေစတနာ၊ ေဇာ၊ အသိညာဏ္ အစရွိသည့္ နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ
စိတၱဳပၸါဒ္မ်ားသည္လည္း၊ သတၱ၀ါ၏ ခႏၶာအာယတနဓါတ္ႏွင့္တကြ ၎၏ အက်င့္
စာရိတၱ စသည္တို႔ကိုပါ စီရင္ေပးပါသည္။ လူပုဂိ္ၢဳလ္တစ္ဦး၏ အသိဉာဏ္ႏွင့္ ပတ္သတ္
၍၊ ထိုလူ၏ ဆင္ျခင္တံုတရား အသိအလိမၼာ၊ ဉာဏ္ပညာ အစရွိသည္တို႔ႏွင့္ ၎၏
ကိုယ္ေတြ႕ သင္ခန္းစာမ်ားကို အသံုးျပဳကာ၊ အလက္ထရြန္အႏုျမဴ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္မသည္
လွ်ပ္စစ္ဓါတ္လုိင္းမ်ားကို လႊတ္ေပးသကဲ့သို႔ လူသည္အေတြးအေခၚ အၾကံအစည္၊
စိတ္ကူးမ်ားကို တစ္ဦးမွတစ္ဦးသို႔ ပို႔ေဆာင္ဖလွယ္ျခင္း၊ ဆက္သြယ္ႏွီးေႏွာျခင္း၊ စသည္
တို႔ကို ျပဳပါသည္။ လူအသိဉာဏ္၏ ထူးျခားခ်က္မွာ ၎ကိုအတၱငါစြဲဥပါဒါန္က
မလႊမ္းမိုးႏိုင္ပါ။ အသိဉာဏ္ကို အတၱသည္ မလႊမ္းမိုးႏိုင္သည္သာမက၊ ဆင္ျခင္တံု
တရားႏွင့္ စနစ္တက် သံုးသပ္ေ၀ဖန္ျခင္းအားျဖင့္ အသိဉာဏ္သည္ အတၱ၏
ဆန္႔က်င္ဘက္ န-အတၱေခၚ အနတၱဆိုသည့္ အမွန္တရားကို အမွန္အတုိင္း အလိုလို
ထိုးေဖါက္၍ သိျမင္ႏိုင္ပါသည္။
                   ဤသည္မွာ အတၱငါစြဲ ဥပါဒါန္သမုဒယတဏွာ၊ (၀ါ) တစ္နည္းအားျဖင့္
သ႐ုပ္ေဆာင္ရလွ်င္ စိတ္၀ိဉာဏ္ အက္တမ္ေခၚ အႏုျမဴစြမ္းအင္မက ျပင္းထန္ေသာ
၀ိဉာဏဓါတ္၏ ငါစြဲကို ပယ္သတ္ရန္ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕သည့္ နည္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ဆံုး
ေပၚ သိပၸပညာ၏ အစြမ္းအာနိသင္ကို ေ၀ဖန္ရင္း ၀ီလွ်ံဂ်ိမ္းဆိုသူသိပၸႏွင့္ ဒႆနိကေဗဒ
ပညာရွင္ၾကီးတစ္ဦးက သိစိတ္တစ္ခုသည္ အမွန္အားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္မႈ (၀ါ) ျပဳလုပ္မႈကံ
(၀ါ) မေနာကံတစ္ခုတည္းဟု ေျပာျပဘူးပါသည္။ ကမၻာေက်ာ္အေတြးအေခၚ ပညာရွင္
ၾကီးတစ္ဦးျဖစ္သူ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ဘာထရန္ရာဆယ္က ““မနဆိုသည့္သိစိတ္သည္ တစ္ခု
တည္း ေသာသဘာ၀မဟုတ္၊ သဘာ၀စုသာျဖစ္၏”” ဟု ေဟာကိန္းထုတ္ပါသည္။
အိန္စတိန္းသည္ ႏ်ဴကလီယားအႏုျမဴစြမ္းအင္ကို ထုတ္လႊတ္ဖို႔ရန္ ၾကိဳတင္ျမင္
ထား၏။ သို႔ေသာ္ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္ၾကာမွသာ အႏုျမဴဗံုးသည္ အမွန္တကယ္
ကမၻာေပၚတြင္ ေပၚထြက္လာေတာ့၏။ သက်မုနိဘုရားရွင္ႏွင့္ ၎၏တပည့္သား
ရဟႏၲာ အရွင္မ်ားကဲ့သို႔ ပုဂိ္ၢဳလ္ထူးမ်ား ကမၻာေပၚတြင္ ေပၚထြက္လာပါ၏။ ၎တို႔၏
ရည္မွန္းခ်က္မွာ သိပၸပညာရွင္တို႔၏ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ကြာျခားပါသည္။ ၎တို႔
ရည္မွန္းသည့္ မဂ္ဉာဏ္အလင္းေရာင္၊ ဖိုလ္ဉာဏ္အလင္းေရာင္၊ သဗၺညဳတဉာဏ္
အလင္းေရာင္စသည္တို႔ကို အသီးသီးရရွိျပီး အတၱ၀ါဒုပါဒါန္တည္းဟူေသာ အ၀ိဇၨာ
အေမွာင္ထုၾကီးကို ျဖိဳခြင္းလိုက္ၾက၏။ သို႔ေသာ္လည္း သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ အျခား
သတၱ၀ါတို႔ႏွင့္ ႏႈိင္းစာလွ်င္ ယင္းပုဂိ္ၢဳလ္ထူး ပုဂိ္ၢဳလ္ျမတ္တို႔၏ အေရအတြက္မွာ
ပကတိအေရာင္ ၀င္း၀င္းေျပာင္ေနေသာ ယူရီနီယံ၊ ေရဒီယံ၊ အက္တိနီယံ၊ ေသာ္ရီယံအစရွိ
သည့္ ဓါတ္ထူးဓါတ္စြမ္းမ်ားကဲ့သို႔ အေရအတြက္အားျဖင့္ အလြန္နည္းပါးလွ၏။
ထို႔ျပင္ ဗုဒၶေဟာၾကားေတာ္မူေသာ တရားမ်ားတြင္ မဇိၩမအလယ္အလတ္လမ္းဆိုသည္
မွာလည္း အလြန္စိတ္၀င္စားစရာပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းမဇိၩမအလယ္လမ္းဆိုသည္မွာ
႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေလ့က်င့္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တစ္ဖက္ေစာင္းမသြားေစရန္
ျဖစ္ပါသည္။ ဤမဇိၩမလမ္းစဥ္ျဖင့္ ဉာဏ္အလင္းေရာင္ကို မုခ်ရႏိုင္ပါသည္။ အက္တမ္
ေခၚ အႏုျမဴ၏ သဘာ၀ကိုထိုးထြင္း၍ ရွာေဖြရာ အလြန္ဆန္းၾကယ္ေသာ အီလက္ထရြန္
ေခၚ ပရမာဓါတ္မမ်ားသည္ ႏ်ဴကလီယားေခၚ အႏုျမဴဓါတ္၀တ္ဆံ၏ အလယ္ဗဟို
ပတ္လည္တြင္ ေရြ႕လ်ားေနသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ ပ႐ိုတြန္၊ အီလက္ထရြန္ အယ္ဖာျမဴမႈန္
အစရွိသည့္ ပရမာအႏုျမဴမႈန္မ်ားႏွင့္ ဂါမာေရာင္ျခည္အစရွိသည့္ လွ်ပ္စစ္သံလိုက္ဓါတ္
ျမဴမႈန္ကေလးမ်ားသည္လည္း အဆိုပါအလယ္ဗဟိုလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ျဖတ္သြားစဥ္
၎တုိ႔၏ စြမ္းအင္ေပ်ာက္ကာ အျမန္ႏႈန္းလည္း က်ဆင္းသြားပါသည္။ ေနာက္ဆံုး၌
လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားမရွိေသာ ႏ်ဴထရြန္ဓါတ္ေရာင္ျခည္မႈန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုကာ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း
လိုက္သြားရာ ႏ်ဴကလီးယား၀တ္ဆံ ဗဟိုခ်က္မႏွင့္ ဦးတိုက္ထိေတာ့၏။
                   ဗုဒၶ၀ါဒႏွင့္ အႏုျမဴသိပၸတို႔သည္ သဘာ၀ခ်င္းလံုးလံုးမတူၾကျငားေသာ္လည္း
၎တို႔အသီးသီးေဆာင္ရြက္ေနေသာ လုပ္ငန္းမွာ အတူတူပင္ျဖစ္၏။ ၎တို႔မွာ အလြန္
တန္ခိုး အာနိသင္ၾကီးမားျပင္းထန္ေသာ ဓါတ္အား (စြမ္းအင္)ၾကီးကို ေဖါက္ခြဲ ေခ်မႈန္း
ရန္ျဖစ္၏။ အႏုျမဴလွ်ပ္စစ္႐ုပ္ဓါတ္အားကို ေဖါက္ခြဲ၍မရႏိုင္ဟု ယူဆထားေသာ
အက္တမ္ေခၚ အႏုျမဴလွ်ပ္စစ္႐ုပ္ဓါတ္အားကို ေဖါက္ခြဲႏိုင္၏။ ဗုဒၶ၏ အနတၱကား
အလြန္အင္အားသတၱိၾကီးမားသည့္ သကၠာယဒိ႒ိတည္းဟူေသာ အတၱ(၀ါ)
အတၱ၀ါဒုပါဒါန္ အစြဲအလမ္းၾကီးကို ေဖါက္ခြဲျပဳဖ်က္ႏိုင္၏။ အတၱ၀ါဒုပါဒါန္နာမ္ဓါတ္
ၾကီးကို ေဖါက္ခြဲသည့္ ေလာကီသိပၸဓါတ္အား (စြမ္းအင္) ကဲ့သို႔ လူသာမန္တို႔အတြက္
မထင္ရွားမေပၚလြင္လွေသာ္လည္း ဗုဒၶ၏ ျမင့္မားၾကီးက်ယ္ေတာက္ပလွေသာဉာဏ္
ပညာအလင္းေရာင္ႏွင့္ အတိုင္းမရွိ မဟာဂ႐ုဏာေတာ္တို႔သည္ အႏုျမဴဓါတ္အား
(စြမ္းအင္) ကို ေမြးထုတ္ေပးသည့္ သူရိယေနမင္၏ အလင္းေရာင္ႏွင့္ အပူရွိန္ဓါတ္အား
(စြမ္းအင္)တို႔ထက္ ၾကီးက်ယ္ထက္ျမက္သည့္ အာနိသင္ရွိပါသည္။
                   ဗုဒၶဓမၼ၏ အေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္သည့္ တိလကၡဏာၾကီးသံုးပါးအနက္ ႏွစ္ပါး
ျဖစ္ေသာ အနိစၥႏွင့္ အနတၱအေၾကာင္းကို အက်ဥ္းအားျဖင့္ တင္ျပခဲ့ပါျပီ။ က်န္ရွိသည့္
ဒုကၡလကၡဏာ ဆိုသည္မွာ ဥပါဒါနကၡာ (အတၱစြဲကို ေ၀ါဟာရတစ္မ်ိဳးအားျဖင့္ေခၚျခင္း)
ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေသာဒုကၡအက်ိဳးတရားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤလကၡဏာၾကီးသံုးပါးသည္
ဗုဒၶ၏ မွတ္ေက်ာက္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အလြန္အေရးၾကီးပါသည္။ မည္သည့္ အေတြး
အေခၚ၊ မည္သည့္ ဒႆနိကေဗဒ မည္သည့္ အဘိဓမၼာျဖစ္ေစ၊ ယင္းတိလကၡဏာ
ၾကီး (၃) ပါးႏွင့္ မကိုက္ညီပါက၊ အံ၀င္ခြင္က်မျဖစ္ပါက ဗုဒၶ၀ါဒဟု မဆိုႏိုင္ပါ။ ဗုဒၶ၀ါဒ
မဟုတ္ဟုသာ ဆိုရပါမည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ ဗုဒၶဓမၼသည္ ယထာဘူတက်က် အမွန္အစစ္ျဖစ္
ေၾကာင္းကို အလြယ္တကူ သိႏိုင္သည္မွာ အလြန္ထင္ရွားပါလွသည္။
                   ဤအႏုျမဴႏွင့္ အနတၱဓမၼေခၚ ေဆာင္းပါးကို ပုိမိိုသေဘာေပါက္ေစရန္
အႏုျမဴမႈန္အေၾကာင္း သတင္းစာမဂၢဇၨင္းမ်ားမွ ေလ့လာမွတ္သားထားသည္မ်ားကို
မွတ္မိသေလာက္ ေအာက္တြင္တင္ျပထားပါသည္။
++++++++++++++

No comments:

Post a Comment