ေတာေလးဆယ္၀ိပႆနာ ကမၼ႒ာန္း

ေတာေလးဆယ္၀ိပႆနာ ကမၼ႒ာန္း

                  

      ယခုဆက္လက္၍ ၀ိပႆနာနယ္တြင္ ေတာေလးဆယ္ဟု ေက်ာ္ၾကားသည့္႐ုပ္နာမ္ ခႏၶာငါးပါးတို႔ကို အနိစၥေတာ၊ အနိစၥအျပားဆယ္ပါး၊ ဒုကၡေတာ ဒုကၡအျပားႏွစ္ဆယ့္ငါးပါး၊ အနတၱေတာ အနတၱအျပားငါးပါး အားလံုးေပါင္း ေလးဆယ္ေသာေတာတို႔ကို ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံုတင္ကာ ႐ႈနည္းကို ေဖာ္ျပပါဦးမည္။ဤကမၼ႒ာန္း႐ႈနည္းသည္ အမွန္အားျဖင့္ မဟာသတိပ႒ာန္ ပါဠိေတာ္လာ ဓမၼာႏုပႆနာ

သတိပ႒ာန္းတြင္အကၽြမ္း၀င္ပါသည္။

                   ၎ကမၼ႒ာန္း စီးျဖန္းနည္းအတိုင္း ေန႔စဥ္ ညစဥ္ဆိုသလို ရြတ္ဖတ္သရဇၩာယ္ပါလွ်င္ ၀ိပႆနာလုပ္ငန္းတြင္ အထူးအက်ိဳးမ်ားမည္မွာ ေသခ်ာလွပါသည္။ ေတာေလးဆယ္ဟူေသာ မဟာသတိပ႒ာန္ဓမၼာႏုပႆနာ ကမၼ႒ာန္း႐ႈနည္းသည္ ၀ိပႆနာဥာဏ္ဆယ္ပါးအနက္ ပဋိသခၤါဥာဏ္မည္ပါသည္။ အရွင္သာရိပတၱၱရာမေထရ္ျမတ္သည္ ပဋိသမီ္ၻဒါမဂ္၌ နိဗၺာန္ကို ဤေတာေလးဆယ္ေခၚ အနိစၥဆယ္မ်ိဳး၊ ဒုကၡႏွစ္ဆယ့္ငါးမ်ိဳး၊ အနတၱငါးမ်ိဳးတို႔ျဖင့္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

                  

အနတၱလကၡဏသတၱ

အနတၱလကၡဏသတၱ

                  

ယာနတၱေယနယာယိေသာ၊ ေယာဂကၡယံသယာယိယ။

                   ယထာဂေတသယာေပတိ၊ ၀ေႏၵသမတိ္ၱလကၡဏံ။

                   ယာယီေသာ၊ဥယာဥ္မွဴးျဖစ္ေတာ္မူေသာ၊ဧသဧေသာဘဂ၀ါ၊ဤျမတ္စြာ

ဘုရားသည္၊ယာနတၱေယန၊အနိစၥ၊ဒုကၡ၊အနတၱ ဟုဆိုအပ္ေသာ လကၡာဏာေရးသံုးပါးတည္းဟူေသာ

ယာဥ္ျဖင့္၊ ေယာဂကၡယံ၊ ေယာဂေလးပါးတို႔၏ ကုန္ရာျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္ေ႐ႊျပည္သို႔၊

သာယယိယ၊ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ႂကြသြားေတာ္ မူျပီး၍၊ယထာဂေတ၊ကံအားေလွ်ာ္စြာျဖစ္ကုန္ေသာ သေတၱ၊ေ၀ေနယ်သတၱ၀ါတို႔ကို၊ ေယာဂကၡယံ၊ ေယာဂေလးပါးတို႔၏ ကုန္ရာျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္ေ႐ႊျပည္သို႔၊ ယာေပတိ၊ ေရာက္ေစေတာ္မူ၏။သမၸတိ္ၲ လကၡဏံ၊ ျပည့္စုံေသာလကၡဏာေတာ္ၾကီး၊ လကၡဏာေတာ္ငယ္႐ွိေတာ္မူေသာ၊ တံဘဂ၀ႏၲံ၊ ထိုျမတ္စြာဘုရားကို အဟံ၊ အကၽြႏု္ပ္သည္၊

၀ေႏၵ-၀ႏၵာမိ၊႐ွိခိုးပါ၏။

                  

မဟာသတိပ႒ာန

မဟာသတိပ႒ာနသတၱ ပါဠိေတာ္

နေမာတႆ ဘဂ၀ါေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ

                                  

နိဒါန

                             ၁။       ဧ၀ံေမသုတံ ဧကံသမယံ ဘဂ၀ါ ကု႐ူသု ၀ိဟရတိ

                                      သမၼာသ ဓမၼံနာမ ကု႐ူနံ နိဂေမာ။ တၾတေခါ

                                      ဘဂ၀ါ ဘိကၡဴ ဘာမေႏၲသိ ဘိကၡေ၀ါတိ။ ဘဒၵေႏၲ

                                      တိေတ ဘိကၡဴ ဘဂ၀ေတာ ပစၥေႆာသံု။

                                      ဘဂ၀ါ ဧတ ဒေ၀ါစ။

                             ဘေႏၲကႆပ၊ အရွင္မဟာကႆပ။ ဣဒံသတၱၱံ၊ ဤမဟာသတိပ႒ာန သတၱကို။ ေမ မယာ၊ အကၽြႏ္ုပ္အာနႏၵာသည္။ ဘဂ၀ေတာ၊ ျမတ္စြာဘုရား၏ သမၼဳခါ မ်က္ေမွာက္ေတာ္မွ ဧ၀ံ ဤသို႔။ သုတံ၊ ၾကားလိုက္ရ၏။ ဥပလကၡိတံ၊ မွတ္ယူလိုက္ရ၏။ ဧကံ၊ တစ္ပါးေသာ။ သမယံ၊ အခါ၌။ ဘဂ၀ါ၊ ျမတ္စြာဘုရားသည္။ ကု႐ူသု၊ ကု႐ူတိုင္းတို႔၌။ သမၼာသဓမၼံနာမ၊ ေျပာက္က်ားေသာေျခရွိေသာ ေပါရိသာဒကို၊ ဆံုးမရာျဖစ္၍။ သမၼာသဓမၼ၊ အမည္ရွိေသာ ကု႐ူနံ၊ ကု႐ူတိုင္းသူတို႔၏။ နိဂေမာ၊ နိဂံုးသည္။ အတၳိ၊ ရွိ၏။ အတတၳ၊ ထိုနိဂံုး၌။ ၀ိဟရတိ၊ ေနေတာ္မူ၏။ တ ၾတေခါ၊ ထိုကမၼာသဓမၼနိဂံုး၀ယ္။ ေနေတာ္မူေသာအခါ၌သာလွ်င္၊ ဘဂ၀ါ၊ ျမတ္စြာဘုရားသည္။ ဘိကၡဴ ရဟန္းတို႔ကို။ ဘိကၡေ၀ါတိ၊ ရဟန္းတို႔ဟူ၍။ အာမေႏၲသိ ေခၚေတာ္မူ၏။ ဘဒၵေႏၲတိ အရွင္ဘုရားဟူ၍။ ေတဘိကၡဴ၊ ထိုရဟန္းတို႔သည္။ ဘဂ၀ေတာ၊ ျမတ္စြာဘုရားအား။ ပစၥသံု၊ ႐ိုေသစြာ စကားတံု႔ၾကားေလွ်ာက္ကုန္၏။

                  

ဓမၼစၾကာ

ဓမၼစၾကာ

ဘိကၡဴနံ ပဥၥ၀ဂၢီနံ၊ ဣသိပတန နာမေက။
မိဂဒါေယ ဓမၼ၀ရံ၊ ယံ တံ နိဗၺာနပါပကံ။
သဟမၸတိ နာမေကန၊ မဟာျဗေဟၼန ယာစိေတာ။
စတုသစၥံ ပကာသေႏၲာ၊ ေလာကနာေထာ အေဒသဟိ။

စတုသစၥံ၊ သစၥာေလးပါးကို၊ ပကာေသေႏၲာ၊ ျပေတာ္မူေသာ၊ ေလာကနာေထာ၊ လူတို႔၏ ကိုးကြယ္ရာျဖစ္ေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္။ သဟမၸတိနာမေကန၊ သဟမၸတိအမည္ရွိေသာ၊ မဟာျဗေဟၼန၊ ျမတ္ေသာျဗဟၼာမင္းသည္၊ ယာစိေတာ တရားေဟာစိမ့္ေသာငွာ ေတာင္းပန္အပ္သည္ျဖစ္၍၊ ဣသိပတနနာမေက၊ ဘုရား၊ ပေစၥကဗုဒၶါ၊ အရိယာတို႔၏၊ ေကာင္းကင္မွသက္ရာ ေကာင္းကင္သို႔တက္ရာျဖစ္၍၊ ဣသိပတနအမည္ ရွိေသာ မိဂဒါေယ၊ သားေကာင္တို႔အား ေဘးမဲ့ေပးရာ မိဂဒါ၀ုန္သားမ်ိဳးစံုသည့္ ေတာရဂံု၌၊ ပဥၥ၀ဂၢီနံ၊ ငါးေယာက္အစုရွိျခင္းေၾကာင့္ ပဥၥ၀ဂၢီအမည္ရွိကုန္ေသာ။ ဘိကၡဴနံ၊ ေကာ႑ည၊ ၀ပၸ၊ ဘဒၵိယ၊ မဟာနာမ္၊ အႆဇိ ရဟန္းတို႔အား။ နိဗၺာနပါပကံ၊ နိဗၺာန္သို႔ေရာက္ေစတတ္ေသာ၊ ဓမၼ၀ရံ၊ ျမတ္ေသာတရားျဖစ္ေသာ၊ ယံဓမၼစကၠံ၊ အၾကင္ ဓမၼစၾကာေဒသနာေတာ္ကို။ အေဒသယိ ေဟာေတာ္မူျပီ။

အခန္း (၁၀) ဓါတ္အားရေစေသာ သိပၸံနည္းသစ္ သတင္းမွတ္စု

အခန္း (၁၀)

ဓါတ္အားရေစေသာ သိပၸံနည္းသစ္ သတင္းမွတ္စု

                   လူသားတို႔သံုးစြဲရန္ ဓါတ္အားကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာပင္ ထင္းမီးႏွင့္အလားတူ

ေလာင္စာမ်ားမွလည္းေကာင္း၊ ေလမွလည္းေကာင္း၊ ေရစီးအရွိန္မွလည္းေကာင္း ရရွိခဲ့ေပ

သည္။ ဆယ့္ရွစ္ရာစုေနာက္ပိုင္းႏွင့္ ဆယ့္ကိုးရာစုေရွ႕ပိုင္း၌ ေရေႏြးေငြ႕ျဖင့္လည္ႏိုင္ေသာ

အင္ဂ်င္စက္မ်ားကို ေက်ာက္မီးအပူဓါတ္သံုး၍ တီထြင္ခဲ့ၾက၏။ ႏွစ္ဆယ္ရာစုေခတ္သို႔

ေရာက္ေသာအခါ ႏွစ္ေပါင္းသန္းႏွင့္ခ်ီ၍ အသံုးမ၀င္ေသးေသာ ေရနံဓါတ္ဆီ၏

စြမ္းအားကို လူတို႔ေတြ႕ရွိျပီး ထိုဆီအားျဖင့္ လည္ပတ္ေသာအင္ဂ်င္စက္မ်ိဳးကို အသံုးျပဳလာ

ၾကေတာ့သည္။

                  

အခန္း(၈) ဇာတိပဋိသေႏၶႏွင့္ ေလာကဓါတ္သိပၸံအျမင္/ သိပၸံနည္း ေရာဂါကုထံုးနည္းသစ္/မဂၤလာတရားေတာ္ သိပၸံအတတ္ဗုဒၶအားေပး

အခန္း(၈) ဇာတိပဋိသေႏၶႏွင့္ ေလာကဓါတ္သိပၸံအျမင္

                   လူဆိုသည္မွာ သိန္းကုေဋေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကလာပ္စည္းတို႔ျဖင့္ ေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္း

ထားသည့္ သတၱ၀ါဟု ေဆးသိပၸံနည္းအရဆိုပါသည္။ ကလာပ္စည္းဆိုသည္မွာ

လည္း မက်က္တက်က္ျပဳတ္၍ အခြံႏႊာထားေသာ ၾကက္ဥႏွင့္ တူသည္ဟုဆိုပါသည္။

၎၏ အလယ္တည့္တည့္တြင္ ၾကက္ဥအႏွစ္ကဲ့သို႔ မာေသာအလံုးကေလးတစ္လံုးရွိ၏။

၎အလံုး ကေလး၏ ေဘးပတ္ပတ္လည္တြင္ အကာေခၚ ျပစ္ခၽြဲေသာအရည္ရွိပါသည္။

လူသို႔မဟုတ္  တိရစၧာန္၏ ကလာပ္စည္းသည္ သာမန္ၾကက္ဥထက္ အဆေပါင္း ၅၀၀၀

နီးပါးေသးငယ္ပါသည္။ ယင္းအမာလံုးကေလးကို ၀တ္ဆံဟုေခၚပါသည္။ ၎၏ အကာ

ကိုကလာပ္စည္း၏ မူလဘူတ သက္ရွိ႐ုပ္ဟုေခၚပါသည္။ ၎၏ခႏၶာကိုယ္အတြင္းရွိ ကလာပ္

စည္း၏ ၀တ္ဆံတြင္ ေသးငယ္ေသာ အသားမွ်င္အသားစိုင္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္

ထားသည့္ က႐ိုမိုဆံုးေခၚ ကမၼဇ႐ုပ္ ကလာပ္မ်ားရွိပါသည္။

                  

အခန္း(၈) လန္ဒန္ျမိဳ႕ ဗုဒၶဘာသာအသင္းၾကီး၏ ဥကၠဌေဟာင္း ကြယ္လြန္သူ မစၥတာဟန္ဖေရ၏ ““ ကမၼႏွင့္ ဇာတိပဋိသေႏၶ””

လန္ဒန္ျမိဳ႕ ဗုဒၶဘာသာအသင္းၾကီး၏ ဥကၠဌေဟာင္း ကြယ္လြန္သူ မစၥတာဟန္ဖေရ၏

““ ကမၼႏွင့္ ဇာတိပဋိသေႏၶ”” ေခၚစာေစာင္မွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္

                   ဇာတိပဋိသေႏၶအက်ိဳးကို ေပးစြမ္းႏိုင္သည့္ အထက္တြင္ေဖၚျပထားေသာအေၾကာင္း

သံုးပါးျဖစ္သည့္ (၁) မ်ိဳး႐ိုးဗီဇ (၂) ကာလ၊ ေဒသေရေျမစသည့္ ပတ္၀န္းက်င္ အေျခ

အေနႏွင့္ (၃) ကံဆိုသည့္ အတိတ္မရဏာသႏၷေဇာစိတ္ အဟုန္တို႔ႏွင့္ ပတ္သတ္၍

အဂၤလန္ႏုိင္ငံ လန္ဒန္ျမိဳ႕၊ ဗုဒၶဘာသာအသင္းၾကီး၏ ဥက္ၠဌေဟာင္း ကြယ္လြန္သူ

မစၥတာဟန္ဖေရက ၎၏ ကမၼႏွင့္ ဇာတိပဋိသေႏၶေခၚ စာေစာင္၏ စာမ်က္ႏွာ

(၃၈) ႏွင့္ (၅၆)တြင္ မွတ္ခ်က္ခ်ထားသည္ကို အက်ဥ္းအားျဖင့္ ျမန္မာဘာသာသို႔

ျပန္ဆိုကာ ေအာက္၌ေဖၚျပထားပါသည္။

                  

အခန္း(၈) (၁၉၇၂)အတြင္း၌ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ မနန္းစိုးႏွင့္မနန္းစံ

အခန္း(၈)

ေအာက္ပါတို႔မွာ ျမန္မာျပည္တြင္ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္အနည္းငယ္ (၁၉၇၂)အတြင္း၌

ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ မနန္းစိုးႏွင့္မနန္းစံ ေခၚ အထူးအဆန္းအျမႊာညီအစ္မကေလးတို႔ကဲ့သို႔

ကမၻာအရပ္ရပ္တြင္ ႏွစ္ကိုယ္ပူးတြဲလ်က္ ေမြးဖြားလာေသာ အျမႊာမ်ား၏

အတၳဳပၸတၱိမ်ားကို အက်ဥ္းအားျဖင့္ ေဖၚျပထားပါသည္။

                  

အဆိုပါ မနန္းစိုးႏွင့္ မနန္းစံတို႔မွာ ရင္ခ်င္းပူးကပ္ေနပါသည္။ ေမြးဖြားျပီးေနာက္

လပိုင္းေလာက္တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အထူးကေလးေဆး႐ံုၾကီးတြင္ ခြဲစိတ္ကုသနည္းျဖင့္

ေအာင္ျမင္စြာ ႏွစ္ကိုယ္ခြဲေပးလိုက္ပါသည္။ ဤသို႔ ႏွစ္ကိုယ္ခြဲျပီးေနာက္ တစ္လခြဲ

ႏွစ္လေလာက္အၾကာတြင္ မနန္းစံ အဖ်ား၀င္၍ ေသဆံုးသြားပါသည္။ အျမႊာညီအစ္မ၏

မိခင္ျဖစ္သူလည္း မနန္းစံေသဆံုးျပီးေနာက္ မ်ားမၾကာမီ မီးယပ္ေရာဂါျဖင့္ ေသဆံုး

သြားပါသည္။ က်န္ရွိသူ မနန္းစိုးကေလးသည္ကား ယေန႔ထိ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ကေလးေဆး႐ံု

ၾကီးတြင္ အရာထမ္းအမႈထမ္းမ်ား၏ အေစာင့္အေရွာက္အျပဳအစုႏွင့္ က်န္းမာခ်မ္းသာစြာ

ေနထိုင္လ်က္ စာေပမ်ား ေက်ာင္းတြင္သင္အံေလ့လာလ်က္ ရွိပါသည္။

                  

အခန္း(၇) ေဒါက္တာစတီဗင္ဆင္၏ လူ၀င္္စား, ဖရန္ဆစ္စတိုရီ, ဇာတ္မင္းသမီးၾကီး ဗလျပန္, ပိဋကႏိုင္ ေမာင္ထြန္းၾကိဳင္, လိင္ေျပာင္းလဲျပီး ရဟန္းျဖစ္သူမေအးျမင့္

စိတၱေဗဒပါရဂူေဒါက္တာစတီဗင္ဆင္၏ လူ၀င္္စားသုေတသနေဟာေျပာပြဲ

 ၀ိညာဏ စိတၱေဗဒအေၾကာင္း၊ ကံတရားႏွင့္ ဇာတိပဋိသေႏၶစသည္တို႔ကို

 ေရွး႐ႈလ်က္ ၁၉၇၅ ခုႏို၀င္ဘာလ ၁၇ ရက္ညေနပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ကမၻာေအးလမ္း

 အမွတ္ ၂၆ ရွိ မစၥက္ဟန္ဆင္၏ေနအိမ္တြင္ က်င္းပေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု

 ဗာဂ်ီးယားတက္ၠသိုလ္မွ စိတၱေဗရပါရဂူ ေဒါက္တာစတီဗင္ဆင္ဆိုသူ၏ ဘ၀ကူးေခၚ

 လူ၀င္းစားျပႆနာႏွင့္ပတ္သတ္၍ သိပၸံနည္းအရသုေတသနျပဳျခင္းအေၾကာင္း ေဟာေျပာ

 ပြဲေလးတစ္ရပ္ကို တက္ေရာက္နားေထာင္ခြင့္ရသည္မွာ မ်ားစြာအက်ိဳးၾကီးလွပါသည္၊

အခန္း(၇) စိတၱဇပါရဂူၾကီး အဂၢါးေကစီး, ဆိုင္းဘာဘာ, အနာဂါရီကသုဂတနႏၵ

အခန္း(၇)

စိတၱဇပါရဂူၾကီး အဂၢါးေကစီး, ဆိုင္းဘာဘာ, အနာဂါရီကသုဂတနႏၵ,

ေဒါက္တာစတီဗင္ဆင္၏ လူ၀င္္စား, ဖရန္ဆစ္စတိုရီ, ဇာတ္မင္းသမီးၾကီး ဗလျပန္,

ပိဋကႏိုင္ ေမာင္ထြန္းၾကိဳင္, လိင္ေျပာင္းလဲျပီး ရဟန္းျဖစ္သူမေအးျမင့္

ေဒါက္တာဂ်ီနာစီမီရာ ျပဳစုေရးသားေသာ ““မီနီမင္းရွင္း””ေခၚ စာေစာင္တြင္၊ ဒိဗၺစကၡဳ၊

ဒိဗၺေသာတ၊ စသည့္ေလာကအသိဉာဏ္ကဲ့သို႔ အသိထူးအျမင္ထူးရသည္ဆိုေသာနာမည္ေက်ာ္

စိတၱဇပါရဂူၾကီး အဂၢါးေကစီး၏ အတိတ္ဘ၀ေဟာင္းမ်ားအေၾကာင္း၊ ကံႏွင့္ ဇာတိပဋိသေႏၶ

အက်ိဳးသေဘာတရားမ်ားကို အေျခခံကာေဟာကိန္းထုတ္ထားသည္တို႔မေကာက္ႏႈတ္ခ်က္အခ်ိဳ႕

        
ေဒါက္တာဂ်ီနာစီမီရာ ျပဳစုေရးသားေသာ မီနီမင္းရွင္းေခၚ အဂၢါေကစီး၏

 အတၳဳပၸတၱိစာေစါင္တြင္ ေကစီးသည မိမိႏွင့္တကြ ၎လူနာမ်ား၏ အတိတ္ဘ၀

 ေဟာင္းမ်ားကို ဒိဗၺစကၡဳနတ္မ်က္စိေလာကီ အသိဉာဏ္ဟုေခၚလိုက္သည့္ အသိထူး

 အျမင္ထူးျဖင့္ ျမင္သိသည့္အတုိင္း ေဟာကိန္းထုတ္ေပးထားခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ

 အတိတ္ဘ၀အေၾကာင္းမ်ားသည္ ကမၼ၀ိပါကဓမၼကံအေၾကာင္းတရားႏွင့္ ဇာတိပဋိသေႏၶ

 အက်ိဳးတရားတို႔ကို မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳကာ သ႐ုပ္ေဖၚထားသည့္အေလ်ာက္

 ေျမာက္ျမားလွစြာေသာ ေကးစီးေဟာကိန္းတို႔အနက္ အခ်ိဳ႕ကို က်မ္းျပဳသူေဒါက္တာ

 ဂ်ီနာစီမီရား၏ ေ၀ဖန္ခ်က္ႏွင့္တကြ ေအာက္တြင္အက်ဥ္းအားျဖင့္ ျမန္မာဘာသာျပန္ဆို

 ေဖၚျပလိုက္ ပါသည္။

       

အခန္း(၆) ကံအမ်ိဳးအမည္မ်ား

အခန္း(၆)   ကံအမ်ိဳးအမည္မ်ား

                  

ပဌမမ်ိဳးျဖစ္ေသာကံကား ၎၏ အက်ိဳး၀ိပါတ္တို႔သည္ အခ်ိန္ကာလ

အားေလ်ာ္စြာ ျဖစ္ၾကပါသည္။

                   ယခုမ်က္ေမွာက္ဘ၀တြင္ အက်ိဳးေပးေသာကံ ၎ကို ဒိ႒ဓမၼေ၀ဒနိယကံဟု

ေခၚပါသည္။ ၎ကံသည္ ေဇာခုႏွစ္တန္ရွိသည့္အနက္ ပဌမေဇာစိတ္ပင္ျဖစ္ပါ၏။

                   ေနာက္သတၱမေဇာေခၚသည့္ ေဇာခုႏွစ္တန္အနက္ ေနာက္ဆံုးျဖစ္ေသာ

ေဇာသည္ ဥပပဇၨေ၀ဒနိယကံမည္၏။ ၎ကံသည္ ဒုတိယဘ၀ ၎၀ိဘတ္အက်ိဳးကို

ေပးပါ၏။ ပဌမေဇာႏွင့္ သတၱမေဇာတို႔ကိုခ်န္လွပ္၍ က်န္ဒုတိယ၊ တတိယ၊ စတုတၳ၊

ပဥၥမ၊ ဆ႒မေဇာတို႔ကို အပရာပရိယေ၀ဒနိယကံလို႔ေခၚပါ၏။ ဤကံေျမာက္သည့္

ေဇာစိတ္တို႔သည္ကား သံသရာမွ မလြတ္မီ(၀ါ) နိဗၺာန္ကို မေရာက္မီ ျဖစ္ရာဘ၀တို႔တြင္

အလ်ဥ္းသင့္သလို အက်ိဳးေပးပါ၏။

                  

အခန္း (၅) ေခတ္ေပၚ ရူပေဗဒသိပၸံႏွင္႔ ဗုဒၶေဟာကိန္း

အခန္း (၅)

                                ေခတ္ေပၚ ရူပေဗဒသိပၸံႏွင္႔  ဗုဒၶေဟာကိန္း

                  

ဤသႏိ္ၲသုခဆိုသည္႔ နိဗၺန္သို႔ေရာက္ရာ၊ ရရာလမ္းစဥ္ အက်င္႔နည္းလမ္းမွာ

ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူလခဲ႔ေသာ အရိယာသစၥာေလးပါးတို႔အနက္ ေနာက္ဆံုး

ျဖစ္သည္႔ မဂၢသစၥာပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဤမဂၢသစၥာ ကိုဒုကၡနိေရာဓ ဂါမိနိပဋိပဒါ၊

ဒုကၡအေပါင္း ခ်ဳပ္ျငိမ္းရာ နိဗၺာန္သို႔ေရာက္ေၾကာင္း အက်င္႔မဂၢင္ရွစ္ပါး လမ္းစဥ္ဟုေခၚ

ၾကသည္။ သမၼာဒိ႒ိ အစသမၼာ သမာဓိ္အဆံုး သီလခန္း၊ သမာခန္း ပညာခန္းဟူ၍

ျမန္မာျပည္ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာအရ သံုးပိုင္းပိုင္းျခားျပီးျဖစ္သည္။ 

အခန္း(၄) ဗုဒၶဓမၼႏွင့္ ကမၻာ႔ေခတ္ပညာရွင္ၾကီးမ်ား အျမင္သစ္

အခန္း(၄)

ဗုဒၶဓမၼႏွင့္ ကမၻာ႔ေခတ္ပညာရွင္ၾကီးမ်ား အျမင္သစ္

                  

ယခုအခါ ကမၻာေပၚရွိ ဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံမ်ားတြင္မက အျခားဘာသာ၀င္တိုင္းႏိုင္ငံၾကီး၊ ႏုိင္ငံငယ္မ်ားတြင္ပါ၊အသိဉာဏ္၊စဥ္းစားဉာဏ္ရွိသူတိုင္းလိုလိုပင္ ဗုဒၶ၏တရားေတာ္သည္

သတၱ၀ါတို႔၏(၀ါ) လူသားတို႔၏ ျပႆနာအရပ္ရပ္ကို ေျဖရွင္းရာတြင္အေကာင္းဆံုး၊

အထိေရာက္ဆံုး၊ေလာကနီတိ၊ေလာကက်င့္စဥ္အေတြးအေခၚအဘိဓမၼာၾကီးလည္း

ျဖစ္၏ဟု သေဘာေပါက္ကာ အေလးအနက္ စိတ္၀င္စားျပီး ေလ့လာလိုက္စားဆည္းပူးေန

ၾကေၾကာင္း အေထာက္အထား ေျမာက္ျမားစြာရွိပါသည္။ တစ္နည္းဆိုလွ်င္ လူသားတို႔၏

အနာဂတ္ကာလသည္ ဗုဒၶ၏အဆံုးအမ (၀ါ) ဗုဒၶ၏ သာသနာေပၚတြင္ တည္သည္ဟု

ဆိုလွ်င္ မွားမည္မထင္ပါ။ ဗုဒၶဓမၼသည္ အမွန္စင္ၾကယ္ သန္႔ရွင္းေသာ ကိုယ္က်င့္ေလာကုတၱရာ

အခန္း(၃) အႏုျမဴမႈန္

အခန္း(၃)

အႏုျမဴမႈန္

                  

ကမၻာေပၚရွိ အရာ၀တၳဳအမ်ိဳးေပါင္း မ်ားစြာရွိပါသည္။ ၎တို႔အားလုံုးတြင္ဓါတ္

တစ္မ်ိဳး (သို႔မဟုတ္) တစ္မ်ိဳးထက္ပို၍ပါ၀င္၏။ အေရအတြက္အားျဖင့္ တစ္ရာေက်ာ္မွ်

ေသာ ထိုဓါတ္မ်ားသည္ သဘာ၀ေလာက၌ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိေသာ္လည္း လူႏွင့္

ပတ္၀န္းက်င္သည္ ၎ဓါတ္မ်ားမွ ကၽြႏု္ပ္တို႔ ေန႔စဥ္ဘ၀၌ ျမင္ႏိုင္ ကိုင္တြယ္အသံုးျပဳႏိုင္

ေသာ အရာ၀တၳဳအားလံုး ျဖစ္ေပၚေအာင္ဖန္တီးယူေလသည္။

                  

အခန္း(၂) အနတၱဓမၼ

အခန္း(၂)

အနတၱဓမၼ

                  

ယခုေျပာေနသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ေနာက္ဆုံးပိုင္းတြင္ဆက္လက္

တင္ျပမည့္အနတၱဓမၼအပါအ၀င္၊ ဓမၼစၾကာသစၥာေလးပါး တရားေတာ္၏ ပဏမအခ်ိဳး

တရားဦးမွတ္ဖြယ္သေဘာပင္ျဖစ္၏။ မဟာသတိပ႒ာနသုတ္ကိုလည္း အဆိုပါ သစၥာ

ေလးပါးကို ေဖၚထုတ္ရာတြင္ မပါမျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အလားတူပင္တင္ျပထားပါသည္။

ပါဠိလို သစၥာ၊ ျမန္မာလိုအမွန္တရား၊ ထို႔ေၾကာင့္ ေလာကီအမုတိနယ္မွာရွိသည့္

ခႏၶာငါးပါး႐ုပ္နာမ္ တရားတို႔ကို ယထာဘူတ က်က်(၀ါ) အမွန္တရားကို အမွန္အတိုင္း၊

လကၡဏ၊ ရသ၊ ပဇစၥဳပ႒ာန္ ပဒ႒ာန္နည္းတို႔ျဖင့္ သေဗၺသခၤါရာ၊ အလံုးစံုေသာ ေတဘူမက

႐ုပ္နာမ္ ဓမၼသခၤါ တို႔သည္ အနိစၥာ၊ အျမဲမရိွျခင္းကို ေဖၚျပထားပါသည္။ 

ေသာတာပတၱိမဂ္ဆိုက္ပံု

ေသာတာပတၱိမဂ္ဆိုက္ပံု

                  

စူ႒နိေဒၵသ အ႒ကထာ၌ ေသာတာပတၱိမဂ္ စသည္တုိ႔က်ပံုကို ျပသည္မွာ-

                   ေသာတာပတၱိမဂၢဉာေဏန အဘိသခၤါရ၀ိညာဏႆ

                နိေရာေဓနာတိ ေသာတပတၱိမဂၢသမၸယုတၱ ပညာယ

                ကုသလာ ကုသလ ေစတနာ သမၸယုတၱ စိတၱႆ

                အဘဗၺဳပၸတိက၀ေသန နိ႐ုဇၩေနန။

     ေသာတာပတၱိမဂၢဉာေဏန၊ ေသာတာပတၱိမဂ္ဉာဏ္သည္။ အဘိသခၤါရ

၀ိညာဏႆ၊ ျပဳျပင္စီရင္အပ္ေသာ ၀ိဉာဏ္အား။ နိေရာေဓန၊ ခ်ဳပ္ေစသည္၏ အျဖစ္

ေၾကာင့္။ ေသာတာပတၱိပညာယ၊ ေသာေတာပတၱိမဂ္ႏွင့္ ယွဥ္ေသာစိတ္အား။

အဘဗၺဳပၸတၱိမဂၢသမၸယုတၱ ပညာယ၊ ေသာတာပတၱိမဂ္ႏွင့္ ယွဥ္ေသာပညာသည္။

ကုသလာ ကုသလ ေစတနာ သမၸယုတၱစိတၱႆ၊ ကုသိုလ္ အကုသိုလ္ႏွင့္ ယွဥ္ေသာ

စိတ္အား။ အဘဗၺဳပၸတၱိက၀ိေသန၊ ျဖစ္ခြင့္မေပးသည္၏ အစြမ္းျဖင့္။ နိ႐ုဇၩေနန၊

ခ်ဳပ္ျခင္းေၾကာင့္။ ေသာတာပတၱိမဂၢဉာဏ။ ေသာတာပတၱိမဂ္ဉာဏ္သည္ အဘိသခၤါရ

၀ိညဏႆ ျပဳျပင္စီရင္အပ္ေသာ ၀ိဉာဏ္အား၊ နိေရာေဓနာတိ၊ ခ်ဳပ္ေစသည္ဟူ၍။

ပ၀ုစၥတိ၊ အျပားအားျဖင့္ ဆိုအပ္၏။

                  

မဂၢသစၥာ

မဂၢသစၥာ

                             မဂၢသစၥာကို ျမင္သိသျဖင့္ အကိရိယဒိ႒ိ ခ်ဳပ္ရပံုကိုျပသည္မွာ

                                      မဂၢဉာဏံ အကိရိယဒိ႒ႎ နိ၀ေတၱတိ၊

                        ကသၼာ အတၱကာရကႆ ပစၥကၡ ဒႆနေတာ။

                   မဂၢဉာဏံ၊ မဂၢသစၥာကို သိေသာဉာဏ္သည္၊ အကိရိယာဒိ႒ႎ၊ အကိရိယဒိ႒ႎ(၀ါ)

ကံကိုျပဳျခင္း၌ အက်ိဳးအျပစ္မရွိဟု ကံ၏အက်ိဳးကိုတားျမစ္၍ယူေသာ အကိရိယာဒိ႒ိကို၊

နိ၀ေတၱတိ၊ နစ္ေစ၏။ ကသၼာ၊ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္းဟူမူကား၊ အတၱကာရကႆ၊

မိမိျပဳေသာအမႈ၏ (၀ါ) ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟစသည့္ ကိေလသာခ်ဳပ္ျငိမ္းမႈတို႔

ေၾကာင့္ ရအပ္ေသာနိဗၺာန္သုခအက်ိဳးကို၊ ပစၥကၡဒႆနေတာ မ်က္ေမွာက္ထင္ထင္

ျမင္သိသည္၏ အျဖစ္ေၾကာင့္တည္း။

                   မဂ္ဆိုသည္မွာ ေလာကီမဂ္၊ ေလာကုတၱရာမဂ္ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးရွိေၾကာင္း ၀ိသုဒၶိမဂ္

အ႒ကထာတြင္ ေဖၚျပထားပါသည္။

                            

နိေရာဓသစၥာ

နိေရာဓသစၥာကို ျမင္သိသျဖင့္ သႆတဒိ႒ိ ခ်ဳပ္ရပံုကိုအ႒ကထာဆရာဆိုထားသည္မွာ-

                              နိေရာဓသစၥာ

                                      နိေရာဓဉာဏံ သႆသဒိ႒ႎ နိ၀ေတၱတိ

                             ကသၼာ ေဟတုနိေရာေဓါ

                             ဖလနိေရာေဓါတိ ဒႆနေတာ။

                   နိေရာဓဉာဏံ၊ ဇာတိစေသာ ဒုကၡခ်ဳပ္ျငိမ္းရာ အဇာတိနိဗၺာန္ကို သိျမင္ေသာ

နိေရာဓဉာဏ္သည္။ သႆတဒိ႒ႎ သတၱ၀ါရွိ၏။ ဘယ္ေတာ့မွ မေသဟုယူေသာ

သႆတဒိ႒ိကို နိ၀ေတၱတိ၊ နစ္ေစ၏ ကသၼာ၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ဟူမူကား။ေဟတုနိေရာဓါ

ဖလနိေရာေဓါတိ ဒႆနေတာ၊ ကံစေသာ အေၾကာင္းတို႔ခ်ဳပ္သျဖင့္အက်ိဳး၀ိပါက

ဒုကၡခ်ဳပ္ျငိမ္းသည္ဟု ျမင္သိသည္၏ အျဖစ္ေၾကာင့္တည္း။

                  

သမုဒယသစၥာ

သမုဒယသစၥာ

သမုဒယသစၥာကို ျမင္သိက ဥေစၧဒဒိ႒ိခ်ဳပ္ရပံုကို အ႒ကထာဆရာ ျပသည္မွာ-

            သမုဒယသစၥာ

                                သမုဒယဉာဏံ ဥေစၧဒ ဒိ႒ႎ နိ၀ေတၱတိ၊

                        ကသၼာ ေဟတုဖလ သမ္ၹႏၶ အ၀ိေစၧဒ ဒႆနေတာ။

                   သမုဒယဉာဏံ၊ သမုဒယသစၥာကို သိေသာဉာဏ္သည္။ ဥေစၧဒ ဒိ႒ႎ၊ ဥေစၧဒ

ဒိ႒ိကို။ န၀ေတၱတိ၊ နစ္ေစ၏။ တစ္နည္းကား ဥေစၧဒဒိ႒ႎ သတၱ၀ါသည္ရွိ၏။

ထိုသတၱ၀ါသည္ ေသလွ်င္ျပတ္၏ဟူေသာ ဥေစၧဒဒိ႒ိကို၊ န၀ေတၱတိ၊ ခ်ဳပ္ျငိမ္းေစ၏။

ကသၼာ အဘယ္ေၾကာင့္နည္းဟူမူကား။ ေဟတုဖလ သမၺႏၶ အ၀ိေစၧဒ ဒႆနေတာ၊

ကမၼ၀ိပါကအားျဖင့္ ခႏၶာငါးပါး ႐ုပ္နာမ္တရားတို႔၏ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္၍ မျပတ္ျဖစ္ပ်က္ေနပံုကိုျမင္သိသည့္အျဖစ္ေၾကာင့္တည္း။ မည္ကဲ့သို႔ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္၍

မျပတ္ျဖစ္ပ်က္ေနသနည္း ဟူမူကား-

                            

ဒုကၡသစၥာ

ဒုကၡသစၥာ

                   ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သတ္၍ ဇာတိပိဒုကၡာ၊ ဇရာပိဒုကၡာ၊ ဗ်ာဒိပိဒုေကၡာ၊ မရဏံပိ

ဒုကၡံ၊ အပိေယဟိ သမေယာေဂါဒုေကၡာ၊ ပိေယဟိ၀ိပၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ ယံပိစၧံ နလဘတိ

တံမၸိဒုကၡံ သိခိေတၱန ပဥၥပါဒါနကၡႏၶာပိဒုကၡာဟု ဓမၼစၾကာေဒသနာေတာ္တြင္ ျမတ္စြာ

ဘုရားေဟာထားပါသည္။ ဤေနရာတြင္ သိဖို႔မွာ (၁) ဇာတိပဋိသေႏၶေနရျခင္း ဒုကၡ၊

ဇရာဒုကၡ၊ ဗ်ာဒိဒုကၡ မရဏဒုကၡဆိုေသာ ဒုကၡေလးမ်ိဳးအား၊ သတၱ၀ါတိုင္းလိုလိုသိ

ၾကသည့္အတြက္ သဘာ၀ဒုကၡဟုေခၚပါသည္။ (၂) ဒုတိယပိုင္းျဖစ္သည့္ အပၸီေယဟိ

သမၸေယါေဂါ ဒုေကၡာ၊ ပိေယဟိ ၀ိပၸေယာေဂါဒုေကၡာ၊ ယံပစၧံနလဘတိတမၸိဒုကၡံ

ဆိုေသာဒုကၡသံုးမ်ဳိးကို ရာဂမကင္းသူမ်ားသာ အသိလုပ္ေသာေၾကာင့္၊ သရာဂဒုကၡဟု

ေခၚပါသည္။ (၃) တတိယပိုင္းျဖစ္သည့္ သံဒိေတၱန ဥၥဳပါဒါနကၡႏၶာဒုကၡဆိုတဲ့

ခႏၶာငါးပါး ႐ုပ္နာမ္တို႔ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းကိုေတာ့ အရိယာမ်ား အသိလုပ္ၾကပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ၄င္းတို႔ကို အရိယာ ဒုကၡသစၥာဟုေခၚပါသည္။

                  

သကၠာယ ဒိ႒ိ

သကၠာယ ဒိ႒ိ

                            

တေယာ ေမ ဘိကၡေ၀ အပဟာယ ရာဂံ

                        ပဟာတံု ေဒါသံ ပဟာတံု ေမာတံ ပဟာတံု

                        အဘေဗၺာ၊ ကတေမ တေယာ သကၠါယဒိ႒ိ

                        ၀ိစိကိစၧာ သီလဗၺတပရာမာေသာ ေဟာတိ။

                            

ဘိကၡေ၀၊ ရဟန္းတို႔။ တေယာ၊ သံုးပါးကုန္ေသာ။ ဣေမ၊ ဤတရားတို႔ကို။

အပဟါယ မပယ္ပဲ။ ရာဂံ၊ ရာဂကို။ ပဟာတံု၊ ပယ္ျခင္းငွာ။ ေဒါသံ၊ ေဒါသကို။ ပဟာတံု၊

ပယ္ျခင္းငွာ။ ေမာဟံ၊ ေမာဟကို။ ပဟာတံု၊ ပယ္ျခင္းငွာ။ အဘေဗၺာ၊ မျဖစ္ႏုိင္။

တေယာ၊ သံုးပါးကုန္ေသာ။ ဣေမ ဤတရားတို႔သည္။ ကတေမ၊ အဘယ္သည္တို႔နည္း။

သကၠာယဒိ႒ိ၊ သကၠာယဒိ႒ိလည္းေကာင္း။ ၀ီစိကိစၧာ၊ ၀ီစိကိစၧာလည္းေကာင္း။

သီလဗၺတပရမာေသာ၊ သီလဗၺ တပရာမသည္လည္းေကာင္း။ ေဟာတိ၊ ျဖစ္၏။

                   ဤသကၠာယဒိ႒ိကို အျမန္ပယ္ဖို႔အေရးၾကီးသည့္အေၾကာင္း ထပ္ေလာင္း၍

ျမတ္စြာဘုရားေဟာေတာ္မူျပန္သည္မွာ-

                            

““ေသာတပတၱိ မဂ္ဉာဏ္””

““ေသာတပတၱိ မဂ္ဉာဏ္””
ဤေနရာ၌ ေျပာလိုသည္မွာ ဒါနကထာ သီလကထာ သဂၢကထာ မဂၢကထာဟု ေဒသနာေတာ္မ်ား အသီးသီးရွိၾကသည့္အနက္ မဂၢကထာ သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ ကၽြတ္လြတ္ရာ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ အမွန္တရားပေဒသာဟု ဆိုႏုိင္ပါေၾကာင္း။ ။
ခႏၶာအာယတန ဓာတ္သစၥာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္တို႔ကို အက်ဥ္းအားျဖင့္ သံုးသပ္ေ၀ဖန္၍၊ တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အမ်ားသိၾကသည့္အတိုင္းပင္ ယခုအခါ မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ကို ရည္စူး၍ သမထ ၀ိပႆနာလုပ္ငန္းတို႔သည္ ေခတ္စားေနသည့္အေလ်ာက္

““အဘယမင္းသားအား ဘုရားရွင္ ေဟာသည့္စကားၾကီးေျခာက္ခြန္း””

““အဘယမင္းသားအား ဘုရားရွင္ ေဟာသည့္စကားၾကီးေျခာက္ခြန္း””

ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သတ္၍၊ မဇၩိမနိကယ္လာအဘယကုမာရသုတ္တြင္၊အဘယမင္းသားအား
ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူေသာ ေအာက္ပါစကားၾကီး ေျခာက္ခြန္းသည္ အလြန္မွတ္သားဖို႕ေကာင္းပါသည္။
(၁) ဧ၀ေမ၀ ေခါ ရာဇကုမာရ ယံ တထာဂေတာ ၀ါစံ ဇာနာတိ အဘုတံ
အတစံ္ၦ၊ အနတၳသံဟိတံ၊ သာစ ပေရသံ အပၸိယာ အမနာပါ၊
န တံ တထာဂေတာ ၀ါစံ ဘာသတိ။

အခန္း(၁) ၁။ မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီႏွင့္ ကာလာမမင္းတို႕အားေဟာေတာ္မူသည့္ ဗုဒၶ၏တရားစစ္၊ တရားမွန္ႏွင့္ အျခားသူတို႔၏တရားတုမ်ား

အခန္း(၁)
၁။ မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီႏွင့္ ကာလာမမင္းတို႕အားေဟာေတာ္မူသည့္ ဗုဒၶ၏တရားစစ္၊ တရားမွန္ႏွင့္ အျခားသူတို႔၏တရားတုမ်ား

အနည္းငယ္သတိျပဳရမွာကေတာ့ ဗုဒၶ၏တရားစစ္ တရားမွန္ႏွင့္အျခားသူတို႔၏
တရားတုမ်ားကို ခြဲျခားနားလည္ဖို႕ရန္မိေထြးေတာ္ပဇာပတိေဂါတမီအားျမတ္စြာဘုရားက
အဂၤုတၳိဳရ္ အ႒ကနိပါတ္ သံခိတၱသုတ္၌ ဤသုိ႕ မိန္႕ေတာ္မူပါသည္။

က်မ္းဦးမွတ္ဖြယ္

က်မ္းဦးမွတ္ဖြယ္
ပရိယတ္ ပဋိပတ္ ပဋိေ၀ဓ ဟုဆိုအပ္ေသာ ဗုဒၶ၏သာသနာသံုးရပ္ကို ေလ့လာ
ဆည္းပူးရာတြင္ မိမိအၾကိဳက္ဆံုး၊ အႏွစ္သက္ဆံုး၊ ပီတိပါေမာဇၨျဖစ္သည့္ ဘုရားေဟာေဒသနာ
မ်ားကို ဥပမာ၊ ဓမၼစၾကာသစၥာေလးပါး၊ အနတၱလကၡဏာသုတ္၊ မဟာသတိပ႒ာန္ေလးပါး၊
ပဋိစၥသမုပၸါဒ္စသည္မ်ား၊၄င္းတို႔ႏွင့္ဆိုင္ရာအဖြင့္ဂါထာ၊ေဆာင္ပုဒ္၊အနက္သရုပ္မ်ားကို